Ergash Qobilov, Farxod Raupov

1-guruh -
qorinparda ichiga massiv qon ketish bilan kuzatiladigan 
tipik kechuvi. Bu guruhga og‘ir ahvolda statsionarga kelgan bolalar 
kiradi. Ular yuzaki tez-tez nafas oladi, ipsimon puls, arterial bosim- 
ning keskin pasayishi bilan b a ’zan keskin kollaps belgilari, es-hushini 
yo‘qotgan b o ‘ladi. Bularda qorinparda ichiga qon ketishining barcha 
simptomokompleksini kuzatishimiz mumkin.
2-guruh -
qorinparda bo‘shlig‘iga qon ketish belgilarining bi- 
rin-ketinlik bilan o ‘sib borishi bilan kechuvchi jigar jarohatlari. Bu 
guruhdagi bolalarda jigar jarohatlari uncha katta boMmaydi va qon- 
tomir bilan kamroq ta ’minlangan sohalarda joylashgan bo‘ladi. B a’zan 
diafragma jigarga yaqinlashib, jigam i tamponlaydi. Simptomatika 
sekinlik bilan rivojlanadi. Bunda nisbatan olganda qoniqarli ahvol bir 
necha sutka davom etadi, keyinchalik qorin parda ichiga qon ketish 
belgilari kuzatiladi, arterial bosim pasayib ketadi, Shyotkin-Blyum- 
berg simptomi musbat bo ‘ladi, leykotsitoz, gemoglobin miqdori 
pasayadi, gematokrit miqdori pasayadi.
3-guruh -
jigarning kapsula osti gematomalari. Jigar jarohati- 
ning bu turi 2 fazali kechish xarakteriga ega. Statsionarda bolalar- 
ning umumiy ahvoli qoniqarli bo ‘ladi, arterial bosimi normal, puls va 
nafas soni biroz tezlashgan bo ‘lishi mumkin. O g‘riq bir xil intensiv- 
likda doimiy bo ‘lib, ko’pincha o ‘ng qovurg‘a ostida joylashgan bo ‘la- 
di, shu sohada mushaklar taranglashishi ham kuzatiladi. Palpatsiyada 
va perkussiyada jigar oicham larini aniqlash mumkin. Keyinchalik 
bolaning qomi yumshoq bo‘ladi, ahvoli yaxshilanadi, faqatgina lokal 
biroz og‘riq bo ‘lishi mumkin. Bolaning bunday ahvoli bir necha 
haftalargacha davom etishi mumkin. Keyinchalik, xuddi shunday 
qoniqarli ahvol fonida bemor bolada anemiya rivojlanib boradi, teri 
va shilliq qavatlar ikterikligi belgilari paydo bo’lishi mumkin. Keyin 
birdaniga jigar kapsulasi ingichkalashib yoriladi va gematoma qorin 
b o ‘shlig‘iga quyiladi, qorinparda ichiga qon quyilishning yaqqol 
simptomokompleksi rivojlanadi.
4-guruh -
jigarning m arkaziy yorilishlari, u gem obiliya bilan 
xarakterlanadi. 2 fazali kechish xarakteriga ega. Birinchi fazasi
186