Eragashev dostonbek pratovich porshen halqasi va silindr orasidagi tirqishni dvigatel ko

3.6. Muammoni bartaraf etish uchun tavsiyalar ishlab chiqish 
1-bobda ko`rib o`tilgan ishlarning bir necha kamchiliklari mavjud. Gaz 
tuynuklari taklifining mantiqiy davomi sifatida porshen konstruksiyasiga 
o`zgartirish kiritish loyihasini ishlab chiqildi. Kiritilayotgan taklifga ko`ra 
ikkinchi kompression halqa ariqchasining yuqori qismidan 450 burchak ostida 
qo`shimcha tuynuk ochiladi. Kutilayotgan natija shu tuynuk orqali silindr-
porshen orasidagi bosim halqa ortiga o`tib, uni silindr devoriga surishi kerak.
3.2-rasm. Tajribadan kutilayotgan natija 
Tajribani NX.10 dasturining Advanced simulation bo`limida bajaramiz. 
Sababi tirqish orqali o`tayotgan gazlarni amaliyotda o`lchashning imkoniyati 
mavjud emas. Ushbu dasturda o`tkazilgan sinovlar ko`p hollarda amaliy 
tajribalar bilan mutanosib bo`ladi. Adabiyotlarda berilishicha birinchi halqaga 
yonish kamerasidagi bosimning 70-75% ta`sir etadi, ikkinchi halqaga esa 20-
25% bosim ta`sir qiladi. –rasmdan ko`rinib turibdiki 2- halqa ortiga jami 
boosimning 20%i o`tmoqda. Odatiy hol uchun sinov tajribasini o`tkazib ko`rildi. 
Natijalar biz kutgan bo`ldi. Ya`ni ikkinchi halqa ortiga o`tayotgan bosim 
miqdori 20.3%ni tashkil etdi.

---

72 
3.3-rasm. Kompression halqalariga tushayotgan bosimlar 
3.4-rasm. Odatiy hol uchun o`tkazilgan tajriba 

---

73 
Ikkinchi kompression halqa ortiga o`tayotgan bosimni ko`paytirish 
maqsadida 45
0
burchak li dastlabki tuynukni ochildi. 2-itajriba uchun ochilgan 
tuynuk balandligini birinchi va ikkinchi halqa o`rtasidagi masofaning 50% 
miqdorida belgilandi. Tuynukning ichki burchagi uchun egrilik radiusi qo`yildi. 
Bu gaz oqimini yo`naltirish uchun hizmat qiladi.
Sinov natijalariga ko`ra, halqa ortiga o`tayotgan bosim miqdori 22%ni 
tashkil etdi. 
Uchinchi tajribada tuynuk balandligini halqalar orasidagi masofaning 80% 
miqdorida olindi 
3.5-rasm. 2-tajriba natijalari 
 

---

74 
Ikkinchi halqa ustidan bu tuynuklarni ochilishi dvigatyelning doimiy ish 
jarayoniga ta`sir o`tkazmaydi. Agar tirqish paydo bo`lishni boshlasa, u holda 
o`tayotgan bosimlarning aksariyat qismini halqa ortiga o`tib, zichlikni 
ta`minlash uchun hizmat qiladi. 
3.6-rasm. Uchinchi tajriba natijalari. 
3-holatda halqa ortiga o`tayotgan bosim miqdori 24,7%ni tashkil etdi. Bu 
degani 2-halqa ustidagi bosimning ko`p qismi halqa ortiga o`tadi.
Yuqoridagi natijalarni tahlil qilish uchun jadvalga ulardagi bosimlar 

---

75 
miqdorini joylaymiz. Jadvaldan ko`rinib turibdiki, 3-tajriba natijalarida bosim 
miqdori qolgan tajribalarnikiga qaraganda ancha balandroq.
3.2-jadval 
Sinov tartibi 
2-halqa ortiga o`tayotgan bosim 
% 
1-tajriba 
20,3 
2-tajriba 
22 
3-tajriba 
24,7