Elektromexanika

6. ROTORNING SIRPANISHI.

Asinxron dvigatelning rotori hamma vaqt aylanuvchi magnit oqimidan orqada qolishi kerakligi yuqorida aytilgan edi. Oqimning aylanish tezligi  bilan belgilanadi,

p = const va  = const bo’lgani uchun bu tezlik o’zgarmas. Rotorning aylanish tezligini  bilan belgilash mumkin.
 yoki S% = * 100% (10 - 3)
Kattalik sirpanish deyiladi.
Nazariy jixatidan sirpanish 1 dan 0 gacha uoki 100% dan 0 gacha o’zgaradi, chunki birinchi ishga tushirish momentida rotor qo’zg’almay turganda  agar rotor oqimi bilan sinxron aylanayapti deb faraz qilsak,  .
Valga beriladigan nagruzka qancha katta bo’lsa, shunchalik katta tormozlash momenti katta aylantiruvchi momenti bilan muvozanatlanishi lozim. Bu faqa  ni, demak,  ni ko’paytirilganidagina bo’lishi mumkin. Quyda  ning  kamayganida, ya’ni S lo’paytirilganida ko’payishi ko’rsatiladi. Shunday qilib, valgaberilgan yuklama ortganida rotorning tezligi kamayadi. Nominal  yuklamada asinxron divigatellarda sirpanish 1 dan 6 % gacha teng bo;ladi; kichik raqamlar katta quvvatli divigatellarga tegishli.

7. ROTOR CHG”AMIDAGI E.Yu.K. VA TOKNING CHASTOTASI.

Magnit oqimi  tezlik bilan, rotor esa  tezlik bilan aylanadi. Ma’lunki, rotordagi E.Yu.K. va tokning chastotasi oqimining rotorga nisbatan aylanishiga, ya’ni

 kattalikka proporsianal bo’ladi. U holda

 =  = (4)

Rotor harakatlanmaganda  agar rotor sinxron aylanayotgan bo’lsa.  Nominal aylanish tezligida, ya’ni  bo’lganda  chastota juda kichik:  0,02  ya’ni 1 – 2 Гц.