Elektr energiya



Download 1,26 Mb.
bet2/17
Sana05.01.2022
Hajmi1,26 Mb.
#317351
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Bog'liq
Maishiy xizmat mashinalari va jihozlarini elektr energiyasi bilan ta'minlash-конвертирован

radiosistemalarning tarSibiga Siradigan qurilmalar (elektryuritma, qaytaulagigh, mantiqiy elementlar, sinxron bog‘lanuvghi sistemalar, o‘z-o‘zini sozlovghi qurilmalar, datghiklar va boshqalar);

  • eleStr manba qurilmalari. Bu o‘zgartirgighlar kam quvvatli qurilmadan quvvati yuqori qurilmalargagha ishlashlari ughun elektr energiya bilan ta’minlab beradi (elektromashina generatorlari, transformatorlar, to‘g‘rilagighlar, o‘zgartirgigh- lar va boshqalar).

    5



    I BOB. ELEKTR MANBA TURLARI


      1. Fanning tarkibi, mazmuni va elektr manbaning tuzilixh prinxipi




    To‘g‘rilgaigh



    Manbalar murakkab qurilma bo‘lib, uning struktura sxemasi 1-rasmda ko‘rsatilgan.

    1–rasm

    Birlamghi eleStr energiya manbayi — (BEEM) noelektrik ener- giyani (mexanik, issiqlik, kimyoviy) elektr energiyaga aylantiradi. BEEM larga elektromashina generatorlari, termogeneratorlar, galvanik elementlar, akkumulatorlar, atom elektrostansiyalari va boshqalar kiradi.

    ISSilamghi manbalarda elektr energiyaning bir shakli boshqa bir shakliga o‘zgartirgighlar orqali o‘zgartiriladi. Bu o‘zgartir- gighlar tarkibiga to‘g‘rilagighlar, rostlagighlar, ghastota o‘zgartirgighlar va stabilizatorlar kiradi. To‘g‘rilagighlarda esa o‘zgaruvghan kughlanish o‘zgarmas kughlanishga aylanti- riladi. O‘zgartirgighlar tarkibidagi birlamghi stabilizator esa o‘zgaruvghan kughlanishni stabillash ughun ishlatiladi, ayrim

    hollarda kughlanishning shaklini ham o‘zgartiradi.

    Chiqishdagi stabilizator esa o‘zgarmas kughlanishni stabillash va shaklini tekislash ughun ishlatiladi. Hozirgi zamon manbalari ko‘p tarmoqli (kanalli) qilib tayyor-

    2–rasm

    lanmoqda. Manbalarning asosiy

    xarakteristikasi tashqi xarakteris-



    6

    tikadir (2-rasm). Bu xarakteristika ghiqish kughlanishi bilan ghiqish toki orasidagi munosabatni ko‘rsatadi.

    Xarakteristikadagi har bir egri ghiziq tashqi parametrlari bilan farqlanadi (tashqi muhit harorati, birlamghi kughlanish kattaligi va boshqalar). Tashqi xarakteristikaning oilasi manba to‘g‘risida to‘la fikr yuritishga va quyidagi asosiy parametrla- rini aniqlab olishga yordam beradi:

    • nominal ghiqish kughlanishi;

    • yuklama quvvati;

    • foydali ish koeffitsiyenti;

    • ghiqish kughlanishining ghegarasi;

    • ghiqish kughlanishining stabilligi;

    • manbaning ighki qarshiligi.


    3–rasm

    Chiqish qarshiligi qangha kam bo‘lsa, yuklamada quvvat shungha ko‘p bo‘ladi. ¥hular bilan bir qatorda iqtisodiy-konstruktor ko‘rsatkighi ham bor. Bu ko‘rsatgighga o‘zgartirgighning og‘irligi, hajmi va bahosi kiradi. Agarda BEEM ghiqishidagi yoki sanoat
    F

    tarmog‘idan olingan kughlanish bilan tok yuklama ughun yetarli bo‘lmasa, u holda qo‘shimgha qurilmalar qo‘shish yo‘li bilan quvvatliroq to‘g‘rilagighlar hosil qilish mumkin.

    S-a,b,d rasmda kughlanishni oshiruvghi to‘g‘rilagighlarning struktura sxemasi keltirilgan.

    Bunda BEEM — birlamghi elektr energiya manbayi; KOM — kughlanishni oshiruvghi manba; Tr — transformator; KOT — kughlanishni oshiruvghi to‘g‘rilagigh; T — filtr, IM1, IM2 ikkilamghi manbalar.

    Invertor va to‘g‘rilagighlarning ikkilamghi manbalarda ishlatilishi o‘zgartirgighning ixghamlanishiga, vaznining kamayi- shiga va kam energiya isrofiga olib keladi, ghunki to‘g‘rilagighlar tarmoq transformator kughlanishi yordamisiz ishlaydi (4-rasm).

    #–rasm

    Elektr manbalar loyihalanayotganda quyidagi talablar quyiladi:



      1. ishlab ghiqarilayotgan kughlanish va tok (o‘zgaruvghan va o‘zgarmas) talab qilingan kattalikdan farqlanmasligi kerak;

      2. kughaytirayotgan va ishlab ghiqarayotgan qurilmani ta’minlagan elektr manba katta xatoliklar keltirib ghiqarmasligi kerak;

    S) puxta ish qobiliyatiga ega va uzoq muddatga bardosh berib ishlashi, ekspluatatsion parametrlarining zaiflashmasligi va ixghamligi, kam vaznli bo‘lishi, yuqori foydali ish koeffitsiyentiga ega bo‘lishi talab qilinadi;

    4) manbaning kughlanish va tok pulsatsiyasi ruxsat berilgan kattalikdan oshmasligi kerak.

    Tok va kughlanish pulsatsiya koeffitsiyenti quyidagigha aniqlanadi:




    p
    k = U max Umin ·100 = AUo ·100,



    U max

    + U min

    2Uo






    Download 1,26 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling

    kiriting | ro'yxatdan o'tish
        Bosh sahifa
    юртда тантана
    Боғда битган
    Бугун юртда
    Эшитганлар жилманглар
    Эшитмадим деманглар
    битган бодомлар
    Yangiariq tumani
    qitish marakazi
    Raqamli texnologiyalar
    ilishida muhokamadan
    tasdiqqa tavsiya
    tavsiya etilgan
    iqtisodiyot kafedrasi
    steiermarkischen landesregierung
    asarlaringizni yuboring
    o'zingizning asarlaringizni
    Iltimos faqat
    faqat o'zingizning
    steierm rkischen
    landesregierung fachabteilung
    rkischen landesregierung
    hamshira loyihasi
    loyihasi mavsum
    faolyatining oqibatlari
    asosiy adabiyotlar
    fakulteti ahborot
    ahborot havfsizligi
    havfsizligi kafedrasi
    fanidan bo’yicha
    fakulteti iqtisodiyot
    boshqaruv fakulteti
    chiqarishda boshqaruv
    ishlab chiqarishda
    iqtisodiyot fakultet
    multiservis tarmoqlari
    fanidan asosiy
    Uzbek fanidan
    mavzulari potok
    asosidagi multiservis
    'aliyyil a'ziym
    billahil 'aliyyil
    illaa billahil
    quvvata illaa
    falah' deganida
    Kompyuter savodxonligi
    bo’yicha mustaqil
    'alal falah'
    Hayya 'alal
    'alas soloh
    Hayya 'alas
    mavsum boyicha


    yuklab olish