Ehtimollar nazariyasining predmeti va uning iqtisodiy, texnik

Takrorlash va nazorat uchun savollar:

1. 
   Korrelyatsiyaviy moment deb nima ataladi va korrelyatsiya koef-fisienti deb nima ataladi?
   
2. 
   Korrelyatsiyalangan va korrelyatsiyalanmagan tasodifiy miqdor-lar nima hamda tasodifiy miqdorlarning bog‗liqligi va korre-lyatsiyalanganligi tushunchalari orasidagi bog‗lanish qanday?
   
3. 
   Tanlanma korrelyatsiya koeffisienti haqida nima bilasiz?
   
4. 
   Tanlanma korrelyatsiyaviy nisbat nima va u nimaga xizmat qila-di?
   
5. 
   Tanlanma korrelyatsiyaviy nisbatning qaysi xossalarini bila-siz?
   

Tayanch iboralar:

Korrelyatsiyaviy moment, korrelyatsiya koeffisienti, korre-lyatsiyalangan tasodifiy miqdorlar, korrelyatsiyalanmagan tasodi-fiy miqdorlar, tanlanma korrelyatsiya koeffisienti, tanlanma korrelyatsiyaviy nisbat.

16-mavzu


Statistik gipotezalar va ularning tasnifi.


Statistik mezon Reja:

1. 
   Statistik gipotezalar va ularning tasnifi. Birinchi va ikkinchi tur xatolar.
   
2. 
   Statistik mezon. Kritik soha va kritik nuqtalar.
   
3. 
   Kritik sohalarni topish. Mezon quvvati.
   
4. 
   Ikkita normal bosh to‗plamning dispersiyalarini taqqoslash.
   
5. 
   Ikkita normal bosh to‗plamning o‗rtacha qiymatlarini taqqoslash.
   

Bosh to‗plamning taqsimot qonunini aniqlash talab etilgan bo‗lsin va uni A deb ataymiz. Agar taqsimot qonuni noma‘lum, lekin u tayin ko‗rinishga ega deb taxmin qilishga asos bor bo‗lsa, u holda bosh to‗plam A qonun bo‗yicha taqsimlangan degan gipoteza taklif etiladi. Shunday qilib, ushbu gipotezada taxmin qilina-yotgan taqsimotning ko‗rinishi haqida gap boradi.
Taqsimot qonuni ma‘lum, uning parametrlari esa noma‘-lum bo‗lgan hol

bo‗lishi mumkin. Agar noma‘lum  parametr ta-yin  ₀
qiymatga teng deb

taxmin qilishga asos bor bo‗lsa, u hol-da 
  ₀
ekanligi haqidagi gipoteza taklif

etiladi. Shunday qilib, ushbu gipotezada ma‘lum taqsimot parametrining taxmin qilinayotgan kattaligi haqida gap boradi.
Statistik gipoteza deb noma‘lum taqsimotning ko‗rini-shi haqidagi gipotezaga yoki ma‘lum taqsimotlarning parametr-lari haqidagi gipotezaga aytiladi. Masalan, quyidagi gipoteza-lar statistik gipotezalar bo‗ladi:

1. 
   bosh to‗plam Puasson qonuni bo‗yicha taqsimlangan;
   
2. 
   ikkita normal to‗plamning dispersiyalari o‗zaro teng.
   

Birinchi gipotezada noma‘lum taqsimotning ko‗rinishi ha-qida, ikkinchisida ikkita ma‘lum taqsimotning parametrlari ha-qida taxmin qilingan.

Nolinchi (asosiy) gipoteza deb taklif etilgan H ₀
gipote-zaga aytiladi.

Konkurent (muqobil) gipoteza deb nolinchi gipotezaga zid bo‗lgan H ₁
gipotezaga aytiladi.
Masalan, agar nolinchi gipoteza normal taqsimotning mate-matik kutilmasi
a 10 ga teng degan taxmindan iborat bo‗lsa, u holda konkurent gipoteza ^{a  10}

degan taxmindan iborat bo‗lishi mumkin; ya‘ni
H ₀ : a
 10
; H ₁ : a
 10 .