Э. Бе гм а то в, А. М а м а т о в адабий норма назарияси (А дабий н орм анинг типлари) II қисм

5. 
Кодификация 
(норманинг 
онгли 
ишлаиганлиги)га 
кўра 
таснифлаш: қоида остига олинган иармалар, қоида остига олинмаган 
нормалар ёки қоиунлашгаи иормалар, қонунлашмаган нормалар.
6. Нормаии вазифавий ҳолатига кўра таснифлаш: амалга ошган 
нормалар, амалга ошмаган нормалар. .
7. Нормани ички лисоний манбаига кўра тасиифлаш: тил системаси 
орқали белгиланган нормалар, тил қурилиши орқали белгиланган 
нормалар аа бошқалар.
Қайд қилингаи тамониллар ва улар асосида белгилангаи норма 
тнпларишшг баъзилари юқорида таҳлнл қилннди.
Нормаларик нутқшшг шаклига кўра ва лисоннн материалига кўра 
таснифлаш 
масаласига 
ушбу 
ишнннг адабий 
норма 
қисмида 
ксйиичалик тўхтДламиз. Шэдрни Дек услубий нормалар масаласи ҳам 
ншда кейинги саҳифаларда ўрнн билан алоҳида ёритилади. Шу сабабли 
қуйида нормаин таснифлаш ва таасифдаш билан боғлиқ баътн 
фшфларга қуйида қисқала тўхтал&мнз.
Тил пормаларишшг типларн ва уларни таспифлаш масаласида 
турли хил фнкрлар, иуқтаи казарлар мавжуд. Масалан, В.А.Ицкопнч
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

гил лормасини икки типга бўлпб ўрганпшни тавсня қиладн: 1) тил 
системаси орқали белгилаиадигап^ пормалар, 2) тил қурилити орқали 
белгилаиадигап иормалар. Б
ириичн
 тнп нопма - бу тилда амалда мавжуд 
бўлган тил бнрлнкларшшнг мажбурнй қўлланнлниш, иккинчи тип 
норма эса - бу тил тизимидагн қулланишлар нмконнятшшиг 
чегараланганлипшнр. Иккинчн тиИ нопма ҳа
*1