Е. Б. Бабский, А. А. Зубков, Г. И. Косицкий, Б. И. Ходоров

Оқсилларнинг сўрилиши
Ҳазм йўлида оқсиллар парчаланишининг охирпи маҳсулотлари — аминокислоталар ингичка ичакда сўрилади. Турли полипептидларнинг сўрилиши йўли билан озгина оқсил ўзлаштирилиши эхтимолдан ҳоли эмас.
Сўриладиган аминокислоталар (оқсилнинг парчаланиш маҳсулотлари)нинг химиявий табиати қопқа вена (дарвоза вена) қонидаги аминокислоталар таркибини текшириб аниқланади. Жумладан, Ш. С Лондон ишлаб чиққан ангиостомик методика ёрдамида шундай тадқиқот ўтказиш мумкин. Е. С. Лондон қон томирларига қўйиладиган махсус канюля таклиф қилгам, овқат ҳазм қилишнинг истаган дақиқасида ҳайвондан шу конюля ёрдамида кон олиб, унинг химиявий таркибидаги ўзгаришларни текшириш мумкин.
Канюля қўйиш— ангиостомия — учун қуйидагича иш кўрилади: қон томирининг ташқи деворига чоклар ёрдамида ингичка металл най ўрнатилади. Пайнинг иккинчи учи теридаги жароҳат орқали ташқарига чиқариб қўйилади. Жароҳат тикилади ва ҳайвон согайгандан сўнг най орқали томирга шприц игнасини киритиб, текшириш учун зарур миқдорда қон олинади.
Ангиостомия ёрдамида ўтказилган кўпчилик тажрибалар овқат ҳазм қилиш вақтида қопқа вена қомида аминокислоталар кўпайишини кўрсатди. Аминокислоталарнинг қопқа вена қавига ўтишини Абслнинг вивидиффузия методикаси ҳам ишонарли қилиб исбот этди.
Вивидиффузия методикасида қопқа венанинг марказий ва периферик учларига шиша найлар — канюлялар киритилади, бу канюлалар коллодийдан ясалган ва илиқ туз эритмасига ботирилган ингичка коллодий найларга уланади. Қон қирқилган венанинг периферик учидан чиқиб, коллодий найлардан иборат берк система орқали венанинг марказий учига киради.
Қондаги баъзи моддалар, масалан, аминокислоталар, глюкоза ва бошқа моддалар коллодий найлар орқали уларни ўраб турган туз эритмасига диффузияланиб ўтиши мумкин.
Шу методикани татбиқ этиб оқсилли овқат ейилгандан сўнг ҳазм процесси авжига чиққан пайтда ташқи туз эритмасидан бир неча грамм аминокислота олиш мумкин.
Нормал физиологик шароитда оқсил нисбатан оддий полипептидлар шаклида анчагана сўрилишини Е. С. Лоқцон кўрсатиб берди.
Ҳайвон оқсиллари билан овқатланганда организмга кирган оқсилнинг 95—99% ҳазм бўлиб, сўрилади, ўсимлик оқсиллари билан овқатланганда эса 75—80% ўзлаштирилади.