Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti

E= S0 + MRS (U-T)+I+G;
Quyidagi 1-chizmada rejalashtirilayotgan xarajatlar grafikda daromad funksiyasi shaklida byerilgan. Bu to‘g‘ri chiziq ijobiy siljishga ega. CHunki, yuqori daromadlar darajasi yuqoriroq iste’mol darajalariga, ya’ni, rejalashtirilayotgan xarajatlarning yuqoriroq darajasiga olib keladi. CHiziqning egilishi iste’molga chegaraviy moyillikni bildiradi - MRS. ya’ni, u daromadlarni 1 so‘mga oshirganda rejalashtirilayotgan xarajatlarning qanchaga oshishini ko‘rsatadi.

3-chizma. Daromad funksiyasi sifatida rejalashtirilayotgan xarajatlar

Muvozanatdagi iqtisodiyot. Bilamizki, iqtisodiyot xaqiqiy xarajatlar rejalashtirilgan xarajatlarga teng bo‘lgan sharoitda muvozanatga erishadi. Ma’lumki, YaMM ko‘rsatkichi ikki yoqlama ma’noga ega: ya’ni, iqtisodiyot agentlari daromadi va ishlab chiqarish mahsulotlarini sotib olishga ketgan xarajatlardan iborat. SHuning uchun u nafaqat jami daromadlar, balki tovar va xizmatlarga qilingan xarajatlar miqdoriga tenglashadi. Biz muvozanat sharoitini qo‘yidagicha yozamiz: xaqiqiy xarajatlar teng rejalashtirilgan xarajatlarga Y=E;

LM - egri chizig‘i va uning o‘zgaruvchilari
Keyingi 2-chizmadagi 45 gradusli burchak xosil qilgan chiziq ushbu sharoit bajarilishini ko‘rsatadigan nuqtani bildiradi. Agarda biz rejalashtirilgan xarajatlar funksiyasini qo‘shsak, diagramma «Keynsian xochi» shakliga keladi.
LM egri chizig‘i o‘zgarmas narxlar sharoitida pul vositalari bozorida vujudga keladigan foiz stavkasi va daromadlar darajasi o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni tushunish uchun foiz stavkasining oddiy nazariyasini karab chiqamiz. Bu nazariya tez (pulga) aylana olish afzalligi nazariyasidir
Tez (pulga) aylana olish afzalligi nazariyasi – bu, keynsichilar foiz stavkasi nazariyasini oddiy sharxlab byerishdan iborat. IS egri chizig‘ini tashkil qilishda «Keynsian xochi» asos bo‘lganidek, tez (pulga) aylana olish afzalligi nazariyasi ham LM egri chizig‘ini tashkil qilib, pul vositalari real zaxiralariga talab va taklif foiz stavkasini aniqlashni tushuntirib byeradi. Buni biz real pul vositalariga taklifdan boshlaymiz.
Agarda M-pul taklifini, R-narxlar darajasini bildirsa, M/R esa pul vositalarining real zaxirasi miqdorini ko‘rsatadi.
Real pul zaxiralariga talabni qo‘yidagi ko‘rinishda yozamiz: