Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti ―raqamli iqtisodiyot‖ kafedrasi

5-modul. Tashkilotlar va ularni boshqarish

Tashkilotlar tushunchasi va ularning tavsifi.Tashkilotning yashash davri. Tashkilotlarning ichki muhit. Tashkilotlarning tashqi muhiti. Tashkilot ichki va tashqi muhitining omillari va o‘zgaruvchanligi. Tashkilotlar faoliyatini turkumlashtirish. Tashkiliy tuzilmalarning turlari. Tashkilotning tashkiliy tuzilmasi. Mehnatni gorizontal bo‘linishi. Mehnatni vertikal taqsimlanishi. To‘g‘ri chiziqli tuzilma. Boshqaruvning vazifaviy tuzilishi. To‘g‘ri chiziqli vazifaviy tuzilma. Boshqaruvning to‘g‘ri chiziqli - shtabli tuzilmasi. Boshqaruvning matritsa tuzilmasi. Divizional (yoki bo‘limli) tashkiliy tuzilma. Mahsulotli tashkiliy tuzilma. Mintaqaviy tashkiliy tuzilma. Iste‘molchiga qaratilgan tashkiliy tuzilma. Boshqaruvning kombinatsiyalashtirilgan tuzilmasi. Asosiy tashkiliy-xuquqiy shakllar. Ma‘suliyati cheklangan jamiyat. Qo‘shimcha ma‘suliyatga yega jamiyat. Aktsiyadorlik (hissadorlik) jamiyati. Sho‘‘ba va bog‘liq jamiyatlar. Davlat unitar korxonalari. Notijorat tashkilotlar. Matlubot kooperativi. Kartel.Sindikat. Trest. Kontsern. Konsortsium. Sanoat xoldinglari. Tadbirkorlar uyushmalari. Virtual korporatsiya. Tashkilotlarni rivojlanishidagi zamonaviy tendentsiyalar. Tarmoqli tashkilotlar. Tashkilotlarning yangi turlari. Tashkilotlarni strategik boshqarish. Strategik boshqaruv tuzilmasi. Strategik maqsadlarini belgilash. Strategiyani tanlash. Tashkiliy o‘zgarishlarni boshqarish. Tashkiliy o‘zgarishlarni amalga oshirish modellari. Boshqaruvning samaradorligi.

Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, bingo, blits-so’rov, munozara, o’z-o’zini nazorat.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; Q1; Q2; Q3; Q4; Q5.

6-modul. Zamonaviy menejer

Menejer: tushunchasi, shaxsiy va ishga doir sifatlari, vazifalari. Korxona menejerlarining darajalari. Menejer va yetakchi. Yetakchining an‘anaviy kontseptsiyasi. Menejerning yetakchidan farqi. Yetakchilik sifatlari nazariyasi. Yetakchilik hulqi kontseptsiyalari. Vaziyatli yetakchilik kontseptsiyasi. Tannenbaum- Shmidt yetakchilik hulqi kontinuumi (uzliksizligi). Vaziyatli yetakchilik modellari (F.Fidler). Xersey va Blansharlarning vaziyatli yetakchilik modeli. Xauz va Mitchellarning ―yo‘l-maqsad‖ yetakchilik modeli. Vrum-Iettona-Yagolarning qarorlar qabul qilishning vaziyatli modeli. Yetakchilarni yangi kontseptsiyalari. Atributli(belgili) yetakchilik kontseptsiyasi. Xarizmatik yetakchilik kontseptsiyasi. Tubdan o‘zgartiruvchi yetakchi kontseptsiyasi. Menejerning uslubi. Rahbarlik

uslublarining mazmuni. Rahbarlikning demokratik uslubi. Ishga doir yetika va yetiket. Menejerning imidji. Imidj tushunchasi. Ishbilarmonlik yetikasi. Nutq madaniyati. Ishbilarmonlik yetiketining milliy xususiyatlari.

Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, bingo, blits-so’rov, munozara, o’z-o’zini nazorat.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; Q1; Q2; Q3; Q4; Q5.