Ádebiyat -klàSLÀr ushín sàBÀQLÍq qàràqàlpàqstàn Respublikàsı Xàlıq bilimlendiriw ministrligi tàstıyıqlàǵàn Qayta islengen hám tolıqtırılǵan 4-basılımı NÓkis «bilim» 2019 p I k I r b I l d I r I w s h I l e r

Sîràw hám tàpsırmàlàr
1. T. Mátmuratovtıń «Súyenedi adamǵa adam» qosıǵında qanday másele súw-
retlenedi?
2. Shayırdıń «Jaqsılıqtıń belgisi» qosıǵında jaqsı hám jaman illetler ne ushın 
salıstırıp súwretlengen?
3. Shayırdıń «Oy tolǵawı», «Ómir tolǵawı», «Ana-jer tolǵawı» qosıqları poe-
ziyanıń qaysı formasında jazılǵan?
4. Shayırdıń «Oy tolǵawı» qosıǵınıń ideya-tematikasında qanday másele sóz 
etiledi?
5. «Ómir tolǵawı», «Ana-jer tolǵawı» qosıqlarınıń mazmunın aytıp beriń.
6. Shayır «Bálentlik» qosıǵındaǵı: «Eliń bolsa dúnyada juldız, Demek bálent-
likte turǵanıń»,— degen qosıq qatarlarında neni názerde tutıp súwretlegen?
ÁDEBIYAT TEORIYASÍNAN MAǴLÍWMAT
Lirî-dràmàlıq pîemà
. Bul jànr shıǵàrmàlàrı qurılısınà lirikàlıq hám 
dràmàlıq jànrdıń qásiyåtlårin då óz ishinå jámlåp àlàdı. Nátiyjådå àràlàs 
jànrdıń bir túri pàydà bîlàdı. Lirî-dràmàlıq shıǵàrmàdà bir jàǵınàn 
syujåtkå, pårsînàjlàrǵà dràmàlıq qásiyåtlår bårip, yàǵnıy olàrdı sàõnàdà 
oynàwǵà qîlàylàstırıp súwråtlåså, ekinshi jàǵınàn shàyırdıń syujåtkå, pår-
sînàjlàrǵà bàylànıslı qàtnàslàrın, oy-såzimlårin, ruwõıy tîlǵànıslàrın bårip 

---

127
otıràdı. T. Mátmuratovtıń «Jaqsı adamnıń júregi», «Meniń juldızım» shı-
ǵarmaları da liro-dramalıq poema esaplanadı.
Mısàlı, I. Yusupîvtıń «Àktrisànıń ıǵbàlı» lirî-dràmàlıq pîemàsındà 
wàqıyàlàrdı súwråtlåw månån birgå:
Háy, sån, Qîńıràtlı qız, jànım Àrıwõàn,
Qızıl qàpı àldındà irkildiń någå?
Sıǵàlàp turǵànıńdı qîy tàl àràsınàn,
Jåtår tàrtınǵànıń, kir ishkårigå,
— dågån sıyàqlı tikkålåy àvtîrdıń oy-såzimlårin, tuyǵılàrın båråtuǵın 
orınlàr kóplåp ushıràsàdı. Sîlày etip, lirî-dràmàdà àvtîr óz qàhàrmàn-
làrınıń is-háråkåtlårinå óziniń qàtnàslàrın bildirip, olàrdıń táǵdirinå 
àràlàsıp otıràdı.
KÅŃÅSBÀY RÀÕMÀNÎV