Ádebiyat -klàSLÀr ushín sàBÀQLÍq qàràqàlpàqstàn Respublikàsı Xàlıq bilimlendiriw ministrligi tàstıyıqlàǵàn Qayta islengen hám tolıqtırılǵan 4-basılımı NÓkis «bilim» 2019 p I k I r b I l d I r I w s h I l e r

1
 Мирзиёев Ш.
Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгар-
лик — ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. — Тошкент: 
Ўзбекистон, 2017. — 47 б.

---

4
áhmiyetli jámiyetlik wazıypanı atqarıwshı qádiriyatlar sisteması ekenligin 
kórsetedi.
Meyli lirikalıq, meyli prozalıq, yaki bolmasa daramalıq dóretpelerde 
bolsa da, tiykarınan adam, onıń tariyxı, minez-qulqı menen is-háre-
ketleri, oy-sezimleri, qábileti, jámiyette tutqan ornı, kásibi h.t.b jeke 
ózgeshelikleri ashıp beriledi. Ayırım shıǵarmalarda quslar, haywanatlar, 
janlı-janıwarlar, tábiyat kórinisleri súwretleniwi múmkin. Lekin, báribir 
jazıwshınıń kóz aldında adam obrazı, onıń táǵdiri turadı. Demek, 
kórkem ádebiyat bizdi bilim menen ǵana qurallandırıp qoymastan, ómir 
jolımızda qanday qıyın jaǵdaylar ushırassa da olardı jeńip ótip, turmıs 
keshiriw jolların úyretip baradı. Kórkem ádebiyattıń oqıwshıǵa tásir etiw 
kúshi tildiń kórkemlew quralları menen tıǵız baylanıslı. Sonıń ushın da, 
ol — sóz óneri bolıp tabıladı. Ádebiyattıń barlıq janrları tildiń járdemi 
menen júzege shıǵıp otıradı. Jazıwshı kitap oqıwshısına aytpaqshı bol-
ǵan pikirlerin kórkem sózdiń qúdireti arqalı jetkerip beredi. Tili jaqsı 
jazılǵan kórkem shıǵarmalar oqıwshıǵa ayrıqsha zawıq baǵıshlap, qahar-
manları quwansa birge quwanıp, qaharmanları qıynalsa birge qıynaladı.
Sonıń ushın da kórkem shıǵarmanıń tiykarǵı elementi til ekenligin 
kópshilik ilimpazlar menen jazıwshılar da moyınlaǵan.
Kórkem shıǵarmalardı biz qanshelli tereń qabıl etip ózlestirgen sayın 
ózimizdiń túsinigimiz keńeyip, jeke ómirlik tájiriybemiz artıp baradı. 
Bizge tanıs hám biytanıs adamlardıń ishki keshirmelerin shın kewlimiz 
benen sezip, tásirlenip otıramız. Máseleniń áhimiyetli tárepi sonda: eger 
de bizler oqıǵan kórkem shıǵarmalar jaqsı hám sheber jazılǵan bolsa 
qaharmanlardıń aldına qoyǵan arzıw-ármanı, maqset-muratı, maqsetke 
erisiw jolında alıp barǵan sansız qaharmanlıq gúreslerine ortaqlasıw 
sezimi payda boladı hám onı biz ishimizden qabıl etip, ózimizde solar 
menen birge jasawǵa háreket etemiz.
Qálegen sóz sheberi ózi súwretlep atırǵan waqıyalarına kitap oqıw-
shısın isendire alsa ǵana bul shıǵarmanıń ómiri uzaq, tárbiyalıq 
áhmiyeti kúshli boladı. Sonlıqtan da, bul sabaqlıqta házirgi qaraqalpaq 
ádebiyatı tariyxında óz ornına iye birneshe kórkem sóz sheberiniń liri-
kalıq, prozalıq, dramalıq shıǵarmalarınıń ayırım úlgileri berildi. Sabaq-
lıqqa kirgizilgen hárbir avtordıń lirikalıq qosıqları menen dóretiwshiligi 
ádebiyatımız tariyxında burınnan bar dástúrlik formalar menen birge 
shıǵıs hám batıs ádebiyatınıń janrlıq úlgileri tiykarında dóretilgen.

---

5