Дастурлаш асослари

6. Академик қобилият.
Ҳозирги замон талаби раҳбар кадр ҳар томонлама камол 
топган инсон бѝлишини тақозо қилади. Давлатлараро, миллатлараро, шахслараро, 
ихтисослараро, амалга ошириш учун раҳбар ҳар бир соҳадан минимал билимларга 
эга бѝлиши улардан улардан ѝз ѝрнидан мувафаққиятли фойдаланиш лозим. 
Молиявий, иқтисодий маънавий, мафкуравий, миллий, соҳалараро муаммолар 
муҳокама қилинаѐтганда раҳбар шунчаки иштирокчи эмас. Балки баҳснинг тенг 
ҳуқуқли аъзосига айлансин. Муаммо моҳиятини тушунси, унга ѝз муносабатини 
билдирсин.
7. Диққатни тақсимлаш қобилияти.
Раҳбарнинг фаолиятини кенг кѝламли, 
худди шу сабабли у лоқайдликка йѝл қѝйиши мумкин эмас. Энг оддий нарсадан 
давлат аҳамиятга молик муаммогача масъул бѝлганлиги туфайли раҳбар синчков, 
теран, кузатувчан бир даврнинг ѝзида бир неча объектларга ѝз муносабаларини 
билдира олиши лозим. Эътиборлилик ходимларни хушѐр торттиради, масъуллик 
эса тартиб, интизомни мустаҳкамлайди. Лоқайдлик иллати муҳитни тарк этади. 
8. Психологик ташхис қобилияти
. Раҳбар турли хусусиятли инсонлар билан 
ҳамкорлик қилади, уларни тарбиялайди. Ҳар қайси инсоннинг келажагини 
оқилона тасаввур қилишдан иборат олдиндан башорат этиш қобилияти раҳбар 
учун муҳим аҳамиятга эга. Келажак учун кадрлар тайѐрлаш, уларни лавозимларга 
кѝтариш каби ғояларнинг барчаси раҳбар учун ташхис қобилиятини тақозо этади, 
чунки аниқ мезонларга асослангандагина шахснинг фаолиятини ва имкониятини 
тѝғри баҳолаш мумкин холос.
9. Муомала ва мулоқот ўрнатиш қобилияти.
Ҳар хил ѐшда, жинсида, касбдаги 
инсонлар билан мулоқотга киришади. Худди шу сабабдан у мулоқот мароми, 
муомала турлари, таркиблари нутқли ва нутқсиз воситалар билан яқиндан 
танишиши таркиблари хусусиятлар миллий ан-анъаналар ҳамда Миллий расм – 
русумларга риоя қилиш орқали муомала маданиятини эгаллаши.
10. Ташаббусга, ижодга, илҳомлантириш қобилияти
турмушдаги айрим 
қийинчиликлар тѝғрисида ибратли маълумотлар келтириш, ѝткинчи заҳмат ортда 
қолиши юзасидан тасалли бериш, уларнинг олдини олиш мумкинлигини асослаш 
орқали шахсни ижодга илҳомлантириш қобилияти раҳбар кадр учун мутлақо 
зарур. Фидоийлик туйғусини уйғотиш ѐшларда мутахассисларда ташаббус 
ҳиссини вужудга келтириш ишлаб чиқаришни ривожлантиради.