Darsning maqsadi. Ta`limiy-Bugungi barkamol avlod barcha bilimlar qatdri dunyo xalqlari dinlaridan ham xabardorbo'lmog'i lozim. Siz «Dunyo dinlari tarixi»

III.Yangi mavzu ba`yoni:
Tariqat nima?Tasavvuf — insonning komil inson darajasiga yetishi oqibatida Allohga yaqinlashuvi haqidagi ta'limot bo'lsa, Tariqat — bu komil inson darajasiga erishishni ko'rsatuvchi to'g'ri yo'l demakdir, ya'ni ma'naviy-axloqiy poklanish bosqichlarini bosib o'tishning yo'l-yo'rig'idir.
Mutaxassislarning ta'kidlashicha, «Tariqat»ning belgisi uchta: ') dam (nafas), ya'ni aytilishi lozim bo'lmagan narsa haqida so'zlamaslik; 2) qadam, ya'ni qilinishi man etilgan ishlarga qa- ^dam urmaslik; 3) karam, ya'ni ish bilan shug'ullanish,shug'ullanganda ham kerakli ish bilan shug'ullanish va bu paytd ham qalb ibodatini kanda qilmaslik.
Xulosa qilib aytganda, tariqat — bu komil insonlikka qandav qilib erishish mumkinligini ko'rsatuvchi yo'ldir.
Har bir tariqat asoschisi, albatta, o'z yo'lini ishlab chiqq_{an Va} bu yo'lni targ'ib etgan, o'ziga tarafdorlar to'plagan.
O'rta Osiyoda ana shunday o'z tariqatini, ya'ni yo'lini ishlab chiqqan va targ'ib etgan tasawuf tariqatchilari ajdodlarimiz — Ahmad Yassaviy, Najmiddin Kubro va Bahouddin Naqshbandlaredi.
Ahmad Yassaviy va yassaviya tariqati. Islom dini paydo bo'lganidan so'ng uning Qur'oni karim va Hadis ahkomiga mos ravishda paydo bo'lgan tasawuf ta'limotlari X—XI asrlarga kelib O'rta Osiyoda ham keng tarqala boshladi. Ahmad Yassaviy XII asrda Markaziy Osiyoda paydo bo'lgan ilk tasavvufiy tariqatning asoschisidir.
Ahmad Yassaviy 1041-yilda Sayramda (Qozog'istonning □himkent viloyati) Shayx Ibrohim oilasida dunyoga keladi. Rivoyatlarga ko'ra, Yassaviy 63 yoshga yetgach, yer ostida hujra yasatib «chilla»ga kirgan, qolgan umrini toat-ibodat qilib, qimmatli hikmatlaryozib, riyozatlar chekib, yolg'iz o'tkazgan. Bir rivoyatga ko'ra, u 125 yil, boshqasida esa 133 yil umr ko'rgan, deyiladi.
Yassaviy madaniyatimiz tarixida ilk turkiyzabon shoir sifatida ham mashhurdir. Lining tasavvufni targ'ib etuvchi turkiyda yozilgan she'rlari tilining xalqqa yaqinligi, ohangdorligi bilan tezda mashhur bo'lib ketgan.
Yassaviy tasavvufda «Yassaviya» tariqatiga asos solgan. Barcha tariqatlarda bo'lganidek, «Yassaviya» tariqatining ham o'ziga xos muayyan odob qoidalari bo'lgan.
Yassaviya tariqatining barcha aqidalari Ahmad Yassaviyning asosiy asari bo'lgan «Hikmat»da mufassal bayon etilgan. Bu asarda Yassaviya ta'limotidagi poklik, halollik, to'g'rilik, mehr-shafqat, o'z qo'l kuchi, peshona teri va halol mehnati bilan kun kechi- rish, Alloh taolo visoliga yetishish yo'lida insonni ham botinan, ham zohiran har tomonlama takomillashtirish kabi ilg'or umuminsoniy qadriyatlar ifoda etilgan.