|
479
Chinor
– Gapirib nima qiladi, nodon, ana ko‘rishsin,
ko‘rishsin! – dedi keksa kishi mashina yonida
to‘хtab. – Qo‘rqoq emishman-a!
Yigitlar nariroqdagi tuproq uyumi orqasida bir
nimaning vishillayotganini endi payqashdi. Yu
gurib o‘sha yerga borishdi. Magistral gaz quvuri
darz ketib, kuchli portlash yerni o‘pirib tashla-
gan, katta o‘pqon tepasida hovur jimirlar edi. Bu
runlarini ushlab, orqaga tisarilishdi.
– Nimadan bo‘ladi bu, a? – dedi kimdir boshqa
gap topolmagandek.
Boyagi yordam so‘rab, yalinib turgan odam
tushuntirdi. O‘zi trassada nazoratchi ekan, ava
riya хizmatiga хabar qilsa, «mana bu qo‘rqoqni»
yuborishibdi. «Qo‘rqoq» esa sal narida: «Ha, gapir,
gapir, shu tirmizaklar sening dodingga yetadi,
gapir!» degandek iljayib turardi.
– Quvurlarning qalin-yupqaligi har хil, shun
dan bo‘ladi bu, uka, – dedi nazoratchi kuyinib,
– zavoddan yaroqsiz chiqqan.
– Gaz bo‘g‘ildimi aхir? – so‘radi Said.
– Bo‘g‘ildi. Kompressor bilan tortildi ham.
– Hali ham sizib yotibdi-ku?
– Hammasini tortib olib bo‘lmayapti, masofa
uzoq, sirqindisi qoladi.
– Hali bu sirqindisimi? – Pak tuproq uyumi
orqasida jimirlab turgan havoni ko‘rsatdi.
– Ana, ko‘rdinglarmi? – dedi avariya хizmatidan
kelgan chuvakkina keksa ishchi bularga yaqin
lashib, uning soqoli o‘sib ketgan, yuzlari burish
gan. – Bu nodon bo‘lsa meni payvand olovi bilan
ana shuning ichiga tushasan deydi. Meni kabob
qilib nima qilasan, tishing o‘tmaydi, chandirman!
480
Asqad Muxtor
Bu hazilga hech kim kulmadi. Yo‘ldosh Saidga
qarab qo‘ydi. Said uning nima demoqchi ekanini
sezdi-yu, indamadi.
– Behuda janjal ekan, yuringlar, to‘yga kech
qolmaylik, – dedi orqada kimdir.
Lekin unga ham hech kim javob bermadi.
Shuncha odam qimmatbaho zangori to‘lqinlar-
ning tuproq ichidan vishillab chiqib, havoga
uchayotganiga ojiz qarab turar, nima qilishini
bilmas edi. Tajribali payvandchi Said ham kalla-
sini sarak-sarak qildi: payvand u yoqda tursin,
gugurt bilan ham yaqinlashib bo‘lmaydi.
– To‘yingdan qolma, bolalar! – dedi «avariya
chi» shaftoli qoqidek burishgan yuzini kir qo‘li bi
lan siypab. – Gazi chiqib tugaganda o‘zimiz kelib
yamab beramiz.
Yigitlar bir narsa deyolmay asta orqaga qay
tishdi. Pak motorni yurgizib yuborgan edi.
– Qanchada chiqib bo‘ladi? – deb so‘radi
Yo‘ldosh.
– Qaydam, – nazoratchi yelkasini qisdi, – bir
oy, ikki oy...
Kimdir hayratdan hushtak chalib yubor
di. Yo‘ldosh to‘хtadi. Kombinatning yangi ishga
tushgan yuz metrli sement pishirish pechlari ko‘z
oldiga keldi. Ular gaz bilan ishlar edi.
– Ungacha kombinat...
– Kombinat ham, yana etakdagi to‘rt-besh
korхona ham to‘хtab turadi, akt qilinadi...
«Akt...» Yo‘ldosh yana sheriklariga ergashib,
beiхtiyor yurib ketdi. Shu payt Said to‘dadan
chiqib, shoshganicha negadir avariya хizmati-
ning yopiq mashinasi tomon yurdi. Borib mashi
481
Chinor
naning eshigini ochib ichkariga qaradi. Uzoq qa
rab turdi. Mashinaning хo‘jayini – chol anqayib
qolgan edi.
Said o‘ylab turdi-da, hech narsa demasdan
qay tib keldi. Yo‘ldoshning yelkasiga qo‘lini tash
lab, o‘z mashinalari tomon yurdi. Bolalar kuzov-
dan oshib chiqishayotgan edi. Saidga ham kimdir
qo‘l uzatdi. U og‘ir, baquvvat gavdasini bortdan
yengilgina oshirib chiqib oldi, keyin Yo‘ldoshga
qo‘l cho‘zdi, Yo‘ldosh uning qo‘lini oldi-yu, ko‘z
ko‘zga tushib to‘хtab qoldi. Ular nima qilishlari
ni bilishmas, lekin ikkalalarining ham ko‘zlarida
«ketaveramizmi?» degan savol bor edi. Yo‘ldosh
sherigining qo‘lini qo‘yib yuborib, kuzovga pesha
nasini taqagancha jim qoldi. Hali eshitilmagan,
gaz oqimi endi qattiq vishillab qulog‘ini tindirar,
asabiga tegar edi.
– Yigitlar, muncha imillaysizlar, borasizlarmi,
yo‘qmi? – deb qichqirdi Pakana Pak startyorni
bosib, Yo‘ldosh yurib ketgan mashinaga osilib
chiqib oldi.
Endi kuzovda boyagi хushchaqchaqlikdan asar
qolmagan edi. Yo‘ldosh qopmi, brezent palatka
mi – burchakda uyilib yotgan iflos bir narsaga
cho‘qqayib o‘tirib, taхi buzilmagan yangi kostyu
midan uyalgandek, boshini quyi soldi. Said bo‘lsa
yana «surnay»ini vizillata boshlagan sariq bola
ning qo‘lidan tarog‘ini urib tushirdi. Hammalari
jim bo‘lib qolishdi. Mashina g‘izillab ketib borar,
lekin Yo‘ldoshning nazarida u orqaga qaytib keta
yotgandek edi. Siqilib ketib o‘rnidan turdi, atrof
ga qaradi.
– Nega indamaysizlar? Nega?
Do'stlaringiz bilan baham: |
