Chet tilini o‘qitishda axborot kommunikatsion texnologiyalarning ahamiyati va o‘rni tillar kafedrasi – 2021

CHET TILINI O‘QITISHDA AXBOROT KOMMUNIKATSION 
TEXNOLOGIYALARNING AHAMIYATI VA O‘RNI
 
Tillar kafedrasi – 2021 
||154||
 
 
5.
Асосий образлар аниқлаб олингач, ҳар бир бош образ атрофида 
гуруҳланган иккиламчи образларни ажратиб олмоқ керак.
6.
Воқеликни мажоз ва ҳақиқат йўли билан тасвирлашга кўра 
ўрганилаётган ғазалнинг қайси гуруҳга мансублиги белгилаб олинади.
7.
Шундан сўнг ҳар бир байт алоҳида олиниб ўқилади, мазмуни 
шарҳланади.
9.
Агар ўқитувчи бунгача аруз вазни тўғрисида ўқувчиларга тушунча 
берган бўлса, бу ғазал вазнини топишни топшириқ қилиб берса бўлади.
10.
Таҳлил тугагач, адабиёт муаллими ўқувчиларидан ғазалдан олган 
таассуротларини сўрайди.
11.
Вақт бўлса, бир неча ўқувчига ғазални ифодали ўқитиб кўриш керак. 
Ўқишда уларнинг вазн талабларига риоя қилаётганликлари муҳим.
Рубоий
Шарқ адабиётида кенг тарқалган, қалам аҳли орасида баланд 
нуфузга эга жанрдир. Ўзбек мумтоз шоирларининг бир қанчаси бу жанрда 
баракали ижод этганлар. Шу сабабли адабий таълимда рубоийда илгаридан 
давомли тарзда ўқитиб келинган. Мустақиллик йиллари турли дастурлар 
асосида яратилган 5-10-синф дарсликларидан (8-синф дарслиги бундан 
мустасно) Навоий, Бобур, Умар Хайём, Паҳлавон Маҳмуд, Мунис, Огаҳий 
рубоийлари жой олган. Жорий дастурга кўра 5-синфда Бобур рубоийлари 
ўрганилади.
Ўқувчилар 5-синфда илк бор рубоий билан танишар эканлар, жанрнинг 
ўзига хос белгилари тўғрисида бошланғич тушунчалар берилади. Бу синфда 
шеърларни ўрганишга киришишдан олдин рубоий атамаси арабча бўлиб, 
тўртлик маъносини бериши, лекин ҳар қандай тўртлик рубоий бўлолмаслиги, 
бунинг учун у аруз вазнидаги ҳазаж баҳрининг ахрам ва ахраб тармоқларида 
ёзилишини қайд этиб ўтиш билан кифояланилади. Шу ўринда фанлараро 
боғланиш – интеграциядан фойдаланиш ўринли бўлишини биз тажрибаларимиз 
давомида кузатдик. Мазкур назарий билимларни беришда 
геометрик
шакллар, 
улар тўғрисидаги тушунчалардан фойдаланиш дарсда қулайлик туғдиради. 
Ўқувчилар бошланғич синфдаёқ квадрат тўғрисида тушунча олганлар ва унинг 
қоидасини ёддан биладилар. 5-синф ўқувчисининг тўртбурчак ва квадратнинг 
фарқини билиши оддий тўртлик ва рубоий фарқини тўғри англатишда қўл 
келади. Масалан, квадрат ва рубоийни қуйидагича солиштириш мумкин. Аввал 
ўқувчиларга шундай саволлар берилади:
1.
Квадрат нима ва тўртбурчак нима?
2.
Ҳар қандай тўртбурчакни квадрат дея оламизми?

---