Буюк Дедактика

Жуда ўқимишли кишилар фикрларидан воз кечишларини сўраймиз. 1 5. Худо ҳаққи ўтинаман, ёлвораман, каттароқ олимлардан бирортаси ҳам, бу ишга эътиборсизлик қилмасин, чунки кичикроқ олим бунга даъват этяпти. Ахир хатто сабзавотчилик билан шуғулланувчи ҳам баъзан бирор яхши фикр айтиб қолиши мумкин-ку. «Сен билмаган нарсани, балки хўтик билар»,—деган экан X р и зипп... Бу масалаларни манманлик шуҳрат орттириш, бирор шахсий фойда олиш учун кўтариб чиқмаётганимизга, балки... кишиларнинг ижтимоий ва шахсий ишларини яхшилаш истаги билан қилаётганимизга—бизни фақат шу мақсад қизиқтираётганига тангрининг ўзи гувоҳ. Бизнинг қалбимиз доимо шунга ундаётгани учун хам уни айтмасдан тура олмадик. Демак агар кимдир бизнинг талабларимизни, истақларимиз, ўгитларимиз ва уринишларимизни кўллаб-қувватлаш имконияти бўла туриб, унга тўсқинлик қилиш ҳамда қарши чиқишни маъқул кўрса бизга қарши курашмаётганини, балки... ўз виждонига, умумий табиатга қарши чиқаётганини билиб қўйсин.
4. теология (ақолид) олимларига. 16. Шунингдек ақоид олимлари сизларга мурожаат этаман, чунки бу тақлифни амалга ошириш сизнинг обрўнингиз билан давом эттириладими, ёки тўхтатиб қуйиладими — кўп нарса сизларга боғлик зканлиги менга аён. Агар сизлар бу тақлифни амалга оширишни тўхтатиб қуйишни афзал кўрсангиз, Бернар айтган гаплар тўғри бўлиб чиқади, яъни Исо пайғамбарнннг атрофидагилардан кўра улар орасида ҳам ўзини энг яқин тўтадиган кишилардан кўра ёвузроқ душман йўқ. Лекин биз сизлардан яхшилик чиқишига, шаънингизга яраша иш қилишингизга аминмиз. Сизлар, ҳеч бўлмаганда, парвардигор Петрга фақат ўз қуйларинигина боқишни эмас, балки қўзиларнинг ҳам ва ҳатто дастлаб айнан қўзиларни бокишни топширганини (Иоанн XXI, 15) ўйлаб кўришингиз керак. Агар қўзилар чўпоннинг таёғи туфайли ва подадаги одатга кўра яйловда яшашга ўрганиб қол­ган бўлса, чупон учун, албатта, бундай қўйларни боқиш анча осон бўлади. Агар ким тингловчилари жоҳил бўлишини афзал кўрса, демак аслида унинг ўзи жоҳил. Агар, конда ишловчилар энг тоза олтинни келтириб берса, ахир, қайси заргар хурсанд бўлмаслиги мумкин? Иложи борича яхши ишлов берилган ҳамда энг юмшоқ терини қайси этикдўз олмаслиги мумкин? Демак шунинг сингари бизлар ҳам ақл билан иш қиладиган дунё фарзанди бўлайлик ҳамда мактаблар иложи борича яхши тарбияланган тингловчилар етказиб беришини истайлик.