Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud



Download 2,11 Mb.
bet165/253
Sana16.04.2022
Hajmi2,11 Mb.
#556792
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   253
Bog'liq
Bulardan tashqari, tovush o\'zgarishlarining yana quyidagi ko’rin

So‘z birikmasi va gap
Bilib oling. So‘z birikmasi ham, gap ham so‘zlarning grammatik aloqaga kirishuvidan yuzaga keladi. So‘z birikmasi biror narsa, belgi, harakat yoki holatni aniqlashtirgan holda anglatadi. Gap esa ma’lum bir fikrni, tasdiq yoki inkor hukmni ifodalab keladi. Gapning markazi kesimdir. U kesimlik qo‘shimchalari bilan shakllangan bo‘ladi. Masalan, qiziqarli mashg‘ulot - mashg‘ulot qiziqarlidir; oydin kecha – kecha oydindir; maqolani o ‘qimoq - maqolani o ‘qidim; qattiq sovuq – sovuq qattiq; o‘qishli asar – asar o‘qishli; gulning ochilishi - gul ochildi.
So‘z birikmalarini tahlil qilish
Tahlil tartibi
1. Berilgan gapdagi so‘z birikmalarini aniqlab yozib chiqish.
2. Har bir so‘z birikmasini alohida-alohida tahlil qilish:
a) hokim so‘z bilan tobe so‘zning birikish turini ko‘rsatish;
b) hokim so‘z va tobe so‘zni aniqlash;
d) hokim so‘z va tobe so‘zni bog‘lovchi grammatik vositani ko‘rsatish;
e) hokim so‘z va tobe so‘zning qaysi so‘z turkumi bilan ifodalanganligini izohlash;
f) so‘z birikmasining hokim so‘ziga ko‘ra turini izohlash (otli so‘z birikmasi, fe’lli so‘z birikmasi).
Tahlil namunasi
Zargarov sahrodagi ishlarning miqyosini yaxshi tasvirlab berdi. (As. M.)
Gapda 4 ta so‘z birikmasi mavjud: yaxshi tasvirlab berdi, miqyosini tasvirlab berdi, ishlarning miqyosi, sahrodagi ishlar.
1) yaxshi tasvirlab berdibitishuv, hokim so‘z – tasvirlab berdi, tobe so‘z yaxshi; ohang va ma’no vositasida birikkan; sifat (ravish vazifasida) + fe’l, fe’lli so‘z birikmasi; 2) miqyosini tasvirlab berdiboshqaruv, hokim so‘z – tasvirlab berdi, tobe so‘z - miqyosini; tushum kelishigi qo‘shimchasi (-ni) vositasida birikkan; ot + fe’l; fe’lli so‘z birikmasi; 3) ishlarning miqyosimoslashuv, hokim so‘z – miqyos, tobe so‘z – ishlarning; qaratqich kelishigi (-ning) va egalik (-i) qo‘shimchalari vositasida birikkan; ot + ot; otli so‘z birikmasi; 4) sahrodagi ishlar – bitishuv; hokim so‘z – ishlar, tobe so‘z – sahrodagi; ohang va ma’no vositasida birikkan; sifat + ot; otli so‘z birikmasi.

Download 2,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   253




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish