Бухоро давлат университети ш. Р. Баротов, Л. Я. Олимов, О. Р. Авезов

Психосексуал босқичлар

№	Босқичлар	Ёш даврлари	Либидо йўналтириладиган зона
1	Орал	0-1,5	Оғиз
2	Анал	1,5-3	Анус
3	Фаллик	3-6	Жинсий аъзолар
4	Латент	6-12	Мавжуд эмас
5	Генитал	12-18	Жинсий аъзолар

З.Фрейд ўз назариясида шахснинг ҳимоя механизмларини ажратишга ҳам эришди.
Кўпинча низоли зоналар психика структурасини У, салбий эмоция ва кечинмаларда кузатилувчи (таъсирланиш, безовталаниш ва умидсизлик) фрустрацияга олиб келди. Фрустрация МЕНни ҳар хил “чиқариш клапан”лари ёрдамида зўриқишларни олиб ташлашга ундайди. Булар психологик ҳимоя механизмлари дейилади:

• 
  репрессия: ташвиш сабаб нарса мавжудлигига беҳуш инкор ўз ичига олади;
  
• 
  рад этиш, яъни номаъқул маълумотни очиқ рад этиш, қўшилмаслик;
  
• 
  реакция: у ёки бу ҳодисага таъсир кўрсатиш;
  
• 
  проекция – ўзидаги ҳиссиёт ва кечинмаларни ташқи объектларга кўчириш орқали пайдо бўлган ҳолатнинг сабабларини ташқаридан қидиришга мойиллик;
  
• 
  идентификация – ўзини ахборот эгасига ўхшатиш, унинг ўрнига ўзини қўйиш орқали қадриятларни рад этиш ёки танқидсиз ўзлаштириш;
  
• 
  регрессия – илгари ҳаётида, масалан, ёшлигида бўлиб ўтган қайсидир воқеларга қайтиш, уларнинг яхши ва маъқулларини яна хотирада тиклаш ва хулқда қайтариш орқали ўзида психологик ҳимоя ёки оқловни ташкил этиш;
  
• 
  ёлғизланиш − жамиятдан ўзини олиб қочиш, ўзидаги ўзгаришларни бошқаларга билдирмасликка интилиш, бунда шахснинг фаолияти пассив тус олади;
  
• 
  рационализация – мулоҳаза ва фикр юритиш орқали ўзида ҳимоя инстинктларини пайдо этиш;
  
• 
  сублимация - ўзгартириш ёки табиатан энергия қизиқ томонидан Ид импульсларини ўз ичига олади ва уни ижтимоий мақбул хулқда ифодалашга йўналтирилади.
  

З.Фрейднинг изланишлари ундан кейинчалик бир қатор янги йўналишларни вужудга келишига сабаб бўлди.