Book · May 004 citations reads 124 author

«д»
ҳарфлари жарангсиз овозлар (п, 
т, ч, ш, с, қ, к) дан кейин
«т»
бўлиб (кеттим, кеттик, чоптир, кестир сингари) эшитилса 
ва сўзланса ҳам; 
3) -дан, -дон қўшимчалари ҳам 
п, т, ч, с, ш ҳарфларидан кейин: 
п — иптан, кўптан, қоптан, соптан; 
т — иттан, суттан, оттан, ёттан; 
ч — чўмичтан, ичтан, қиличтан, очтан);
с — мистан, кетмастан, олмастан, ёпмастан; 
ш — иштан, туштан, оштан, қоштан сингари 
(-тан, -тон) 
эшитилса ҳам; 
4) мана шу -дан, -дон қўшимчаси 
н
, 
м
ҳарфларидан кейин: 
н — маннан, саннан, ноннан, қоннан. 
м - билимнан, уйимнан, ёнимнан, йўлимнан сингари эшитилса ва сўзланса ҳам 
сарфий бирликни сақлаш учун
«д»
ёзилмоғи лозим.
Яна имлода сўзлар ёлғуз-ёлғуз турғонда айтилиши асос этиб олиниб, ёнидағи 
сўзларнинг таъсири ёзувда кўрсатилмаслиги керак. (Керагидай, борғонмикан, жинмиди, 
паримиди сингари бўлмаслиғи керак)
1
. 
Агар бундоғларға мандат берилса, «боракан, йўғакан, очакан, тўғакан»лар ҳам 
қариндош, уруғ-аймоқлари билан ясов тортиб «қони, бизга ҳам мандат керак» деб, 
қаторлашиб чиқиб кела берадурлар. Фақат бу ердагина эмас, сарфий қоидаларнинг ҳар 
бири тепасида ҳам шундоқ «имтиёз» сўрайдурғонларнинг алла қончадан бўлиши турган 
гап. У вақтда ҳеч бир қоида ҳам керак бўлмасдан: «эшитилганча ёза бер, фақат, унисини 
нари, бунисини бери ёз, ўртасини ажратиб, чизиқ тортиб қўй...» дан бошқаҚа эҳтиёж ҳам 
тушмайдур. 
Шунинг 
учун 
эса, 
эди, 
ила, 
-дим, 
-дик
(барча 
шахс- 
ларда), -дан
, 
-дан ва бошқалар («обки, обкетган, обор, обер, келалмади, соталмади, 
саналмайман» деганга ўхшашлар)ни аслига қайтариб ёзиш керак. Ёзма адабиётда зарурат 
вақтида, баъзи пессаларда (танқид ва масхара учун ҳажвий журнол ва кулги бўлимларда 
келтирилган жумлаларда) алоҳида шахсларнинг сўзини айнан кўрсатиш чоҚларида ҳам 
интуғрафий ҳикоялар, достонлар, тил текшириш учун йиҚиладурҚон материёллардағина 
эшитилганича ёзиш дуруст (балки илми аҳамиятига қараш лозим) бўлиб, бошқа 
ўринларда 
сарфий 
бирликни 
бузишлиқ 
ҳеч 
ярамайдур. 
Наҳвий қўшимчалардан