Book · May 004 citations reads 124 author


«d» harflari jarangsiz ovozlar (p, t, ch, sh, s, q,  k) dan keyin «t»



Download 0,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/12
Sana10.04.2022
Hajmi0,6 Mb.
#540886
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
AshuraliZohiriy

«d»
harflari jarangsiz ovozlar (p, t, ch, sh, s, q, 
k) dan keyin
«t»
bo‘lib (kettim, kettik, choptir, kestir singari) eshitilsa va so‘zlansa ham; 
3) -dan, -don qo‘shimchalari ham p, t, ch, s, sh harflaridan keyin: 
p — iptan, ko‘ptan, qoptan, soptan; 
t — ittan, suttan, ottan, yottan; 
ch — cho‘michtan, ichtan, qilichtan, ochtan);
s — mistan, ketmastan, olmastan, yopmastan; 
sh — ishtan, tushtan, oshtan, qoshtan singari 
(-tan, -ton) 
eshitilsa ham; 
4) mana shu -dan, -don qo‘shimchasi 
n

m
harflaridan keyin: 
n — mannan, sannan, nonnan, qonnan. 
m - bilimnan, uyimnan, yonimnan, yo‘limnan singari eshitilsa va so‘zlansa ham sarfiy 
birlikni saqlash uchun
«d»
yozilmog‘i lozim.
Yana imloda so‘zlar yolg‘uz-yolg‘uz turg‘onda aytilishi asos etib olinib, yonidag‘i 
so‘zlarning ta'siri yozuvda ko‘rsatilmasligi kerak. (Keragiday, borg‘onmikan, jinmidi, parimidi 
singari bo‘lmaslig‘i kerak)
2

Agar bundog‘larg‘a mandat berilsa, «borakan, yo‘g‘akan, ochakan, to‘g‘akan»lar ham 
qarindosh, urug‘-aymoqlari bilan yasov tortib «qoni, bizga ham mandat kerak» deb, qatorlashib 
chiqib kela beradurlar. Faqat bu yerdagina emas, sarfiy qoidalarning har biri tepasida ham shundoq 
«imtiyoz» so‘raydurg‘onlarning alla qonchadan bo‘lishi turgan gap. U vaqtda hyech bir qoida ham 
kerak bo‘lmasdan: «eshitilgancha yoza ber, faqat, unisini nari, bunisini beri yoz, o‘rtasini ajratib, 
chiziq tortib qo‘y...» dan boshqag‘a ehtiyoj ham tushmaydur. 
Shuning 
uchun 
esa, 
edi, 
ila, 
-dim, 
-dik
(barcha 
shaxs- 
larda), -dan

-dan va boshqalar («obki, obketgan, obor, ober, kelalmadi, sotalmadi, sanalmayman» 
deganga o‘xshashlar)ni asliga qaytarib yozish kerak. Yozma adabiyotda zarurat vaqtida, ba'zi 
pessalarda (tanqid va masxara uchun hajviy jurnol va kulgi bo‘limlarda keltirilgan jumlalarda) 
1
1
«Sharq haqiqati» 12-son o‘rtoq Q.Ramazon maqolasiga qaralsun. 


alohida shaxslarning so‘zini aynan ko‘rsatish chog‘larida ham intug‘rafiy hikoyalar, dostonlar, til 
tekshirish uchun yiiladurg‘on materiyollardag‘ina eshitilganicha yozish durust (balki ilmi 
ahamiyatiga qarash lozim) bo‘lib, boshqa o‘rinlarda sarfiy birlikni buzishliq hyech 
yaramaydur. 
Nahviy qo‘shimchalardan

Download 0,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish