Book · May 004 citations reads 124 author

---

See discussions, stats, and author profiles for this publication at: 
https://www.researchgate.net/publication/351993867
Ashurali Zohiriyning tilshunoslik merosi. Filologiya fanlari nomzodi ilmiy
darajasini olish uchun taqdim etilgan dissertatsiya
Book
· May 2004
CITATIONS
0
READS
124
1 author:
Tulqin Togayev
Tashkent State University of Uzbek language and literature
17
PUBLICATIONS
1
CITATION
SEE PROFILE
All content following this page was uploaded by 
Tulqin Togayev
on 31 May 2021.
The user has requested enhancement of the downloaded file.

---

TIL, ATAMA VA IMLO BAHSLARI
TIL VA IMLO MASALASI 
Idoradan: Biz bu maqolani mubohasamizni davom ettirish yo‘li bilan bosamiz. 
Biz bir qoncha masalalarda yozuvchining fikriga tamom qo‘shila olmaymiz. Chunonchi, 
atamalar masalasida yozuvchining: «Agar ajnabiy so‘zlar olinavursa, tilda sofliq bita-bita sal 
yilning ichida boshqa so‘zlar u tilni qoplab tanimasliq holg‘a keltiradi va yutadi», deyishiga va 
shuning uchun, elektrni «simchirog‘», poravuzni «o‘txona» va hokazo deb atalsin degan 
takliflariga hyech qo‘shila olmaymiz. Hech narsa bilan hisoblashmasdan tilda «sofliq» saqlash 
nazariyasi bizning nazariyamiz emas. Texnikaning, iqtisodiyotning taraqqiysi asosida kelib 
chiqg‘on yangi ma'nolarni anglatish uchun lozim bo‘lg‘on atamalarni mumkin qadar har tilning 
o‘zidan olish kerak (lekin bu ham tilda «sofliq» saqlash uchun emas, balkim har millat 
mehnatkashlariga osonliq berish uchun). Lekin tilda «sofliq» saqlash g‘oyasiga berilib, 
baynalmilal miqyosda qo‘llanilayotg‘on va xalq qabul qilg‘on va qabul qilinishi lozim bo‘lg‘on 
«agronum», «elektr», «jo‘g‘rofiya» singari so‘zlarni «ekin bilgich», «simchiroq», «yer biligi» 
degan qiyin va noqulay so‘zlar bilan tabdil qilish – bizning nazariyamiz emas. Bu nazariyadan 
bizga yot mafkuraning hidlari kelib turadi. Biroq, mubohasa davomida bu masalaga ravshanlik 
kiritilur va yozuvchig‘a javob berilur, degan umid bilan maqolani (salgina qisqartib) aynan 
bosamiz. 
* * *