M o‘tadil gaz almashinuvini ta'minlash. Nafas olish etishmovchiligi xirurgik operatsiyadan keyingi davrda ko'pgina sabablarga bogliq bolishi mumkin:
I. Narkozdan keyingi uzoq apnoe nafas olishni susaytiruvchi narkoz
dorilarning uzoq ta’sir qilishi yoki narkotik moddalar dozasining oshirib
yuborilishi narkoz konturining noto‘g‘ri tanlanganligi va narkoz paytida
gipoksiya rivojlanishi hisobiga bolishi mumkin. Bu asoratni bartaraf
qilish uchun jadal davolashda mustaqil nafas olish paydo bolguncha uzoq
muddat sun’iy nafas beriladi. Mustaqil nafas olish tiklanganini klinik
belgilarga qarab baholashning 4 fazasi farqlanadi:
1. Xiqildoqning titroq harakati va ko‘krak qafasi harakatining yo‘qligi
tufayli sust diafragmal nafas olish. 2. Diafragm a yordamida yetarli nafas olish, lekin o‘pka ventilyasiyasini sustlashtiruvchi ko‘krak qafasida paradoksal harakatning kuzatilishi. Sun’iy nafas oldirishni to‘xtatish mumkin emas.
3. Ko‘krak qafasining kechikib nafas olishda qatnashishi bilan birga
to‘liq diafragmal nafas olish. Bunda nafas olishning ko‘krak qafasi komponentining diafragmal komponentidan orqada qolishi hisobiga nafas olish ikki xil ko‘rinishda boiadi. Bu holda ekstubatsiya qilishga shoshilmaslik kerak. Yordamchi sun’iy nafas
oldirish mumkin. Diafragma va ko‘krak bilan nafas olgandagina
ekstubasiya qilish mumkin. 4. Jarohat yoki dorilar ta’siri hisobiga bolgan laringospazm, ovoz boylamlari sohasidagi shish, kekirdak stenozi inspirator hansirash
bilan namoyon boiadi. Nafas olish jarayonida yordamchi mushaklar
ishtirok etishi kuzatiladi, gipoksiya alomatlari kuchayadi. Davo
qancha tez boshlansa, natija shuncha yaxshi boiadi. Bemorga glyukokortokoidlar (prednizolon 1-2 mg/kg m/i yoshiga mos miqdorda; novokain 0,2 % li; soda 2 -4 % li, eufillin, izadrin, efedrin eritmalari) bilan ingalyatsion davolash tavsiya qilinadi, antigistamin dorilar buyuriladi. Normovolemiya holatida 1-2 mg/kg laziks
qollanadi. Stenoz holati kuchayganda uzoq muddatli nazotraxeal
intubatsiyani qollash zarur. 5. Faoliyat ko‘rsatayotgan o'pka to‘qimasining kamayishi, bronxlarda patologik suyuqlikning y ig llib qolishi, atelektaz borligi bilan
bogliq bolgan nafas etishmovchiligida jadal davolash choralari:
traxeobronxial yo‘lni tozalash (sanatsiya qilish), nafas chiqarish
oxirida atelektaz va mikroatelektazni yozish, uning funksional
hajmini kattalashtirish uchun musbat bosimli mustaqil nafas usulini
qollash. Yo‘tal refleksini qo‘zg‘atish, vibrasion massaj va postural
drenaj qilish, mukolitiklarni qo‘llab aerozolterapiya o‘tkazish,
balg‘amning reologik xususiyatini yaxshilovchi dorilar buyurish
lozim boladi.
6. Yuz niqobi orqali ventilyatsiya qilinganda havo kirib qolishi
hisobiga m e’da va ichak kengayishi hamda parezi rivojlanishi
tufayli diafragma yuqoriga ko‘tarilishi mumkin. Jadal davolash
choralari: bemorning qaddini ko‘tarib o‘tirishi (gipovolemiya holati
bolm asa) va me’dani zondlashdan iborat bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |