Болалар психологияси ва уни ўқитиш методикаси

 
 
 
 
 
 
1,2,3 

 
 
мактабгача 
ёшлилар
логопедияси 
 
мактаб болалар 
логопедияси 
 
 
ўсмирлар ва катта 
ё шдагилар логопедияси
 
 
Замонавий логопедия структураси 

---

 
 
Логопедиянинг юқорида кўрсатилган вазифаларида унинг
ҳам назарий, ҳам амалий йўналишлари
белгилаб берилгандир. 
 
 
 
Назарий томони — нутқ 
бузилишларини ўрганиш 
ҳамда уларнинг олдини 
олиш, аниқлаш ва 
тузатишнинг илмий 
асосланган ме тодларини 
ишлаб чиқишдан иборат
 
назарий 
томони
Амалий томони — нутқ 
бузилишини олдини олиш, 
аниқлаш ва бартараф этишни 
ўз ичига олади. 
Логопе дияцинг назарий ва 
амалий вазиф алари 
бирбирига чамбарчас 
боғлангандир. 
 
 
Амалий 
томони
Логопе дия бу — нутқ бузилишлари ҳақидаги махсус таъл и м в а
тарбия воситасида нутқ бузилишларини ўрганиш, тузатиш ва 
олдини олиш ҳақидаги пе дагогик ф андир. (Логопе дия нутқ 
ф аолияти бузилишининг сабаблари, ме ханизмлари, аломатлари, 
оқимлари таркибини ўрганади. Шунинг учун уни махсус пе дагогика 
сирасига қўшадилар. 
 
Логопедиянинг асосий мақсади нутқида нуқсони бор шахс л а рн и
ўқитиш, тарбиялаш ва қайта тарбиялашнинг илмий асосланган 
систе масини ишлаб чиқиш, шунингде к нутқ нуқсонининг олдини 
олишдан иборатдир. Логопе дия ф ани оптимизм ва чуқур 
инсонпарварлик билан йўғрилгандир. У нутқида нуқсони бор 
болаларнинг шахс сиф атида ҳар томонлама ривожланиши учун 
қулай имкониятлар яратиб бе ради
. 
 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ну тқ 
бу зилишининг 
о лдини о лиш 
м ето длар ини 
тако м иллаштир
иш
 
Ну тқ 
бу зилишини 
бар тар аф
этиш 
пр инциплар и, 
диффер енциялашга
н м ето длар и ва 
во ситалар ини 
ишлаб ч иқиш. 
 
 
Ну тқ 
бу зилишлар ини
нг педаго гик 
диагно стикаси 
м ето длар ини 
ишлаб ч иқиш. 
 
Ну тқ 
бу зилишлар ини 
тар тибга солиш.
 
 
Ну тк 
бу зилишининг 
келиб ч иқиш 
сабаблар и, 
м еханизм лар и, 
ту зилиши ва 
аломатларини 
аниқлаш.
. 
 
 
Бо лалар да ну тқ 
бу зилишлар и 
ху су сиятини 
ў р ганиш. 
Ну тқ 
бу зилишлар ининг 
кенг 
тар қалганлиги, 
аломатлари ва 
дар ажалар ини 
аниқлаш. 
Ну тқ 
бу зилишининг 
ту р ли шакллар ида 
ну тқ 
ф ао лиятининг 
о нто генезини 
ў р ганиш. 
Ну тқий 
ф ао лияти 
бу зилган 
бо лалар нинг 
динам икасини 
аниқлаш 
Ло го педик 
ёр дам ни ташкил 
этиш 
м асалалар ини 
ишлаб ч иқиш
 
Логопедия 
фанининг 
вазифалари
 

---

Қўйилган вазиф аларни ҳал этиш учун қуйидагиларни амалга
 ошириш ке рак: 
 
Нутқ бузилиши, нутқий муомаланинг чекланганлиги бола 
шахсининг шаклланишига салбий таъсир кўрсатиши, аслида бўлмаган 
руҳий бузилишларни, ҳиссий иродавий соҳанинг ўзига хос 
хусусиятларини келтириб чиқариши, унинг характеридаги салбий 
фазилатлар (тортинчоқлик, қатъияцизлик, одамовилик, салбийлик,
номукаммаллик туйғуси)нинг ривожланиши учун йўл очиб бериши 
мумкин. 
 
Нутқ вазиф аси инсоннинг муҳим руҳий вазифаларидан бири 
ҳисобланади. 
Нутқ ривожланиши жараёнида билиш фаолиятининг олий 
шакллари, тушунарли тафаккур қобилиятлари шаклланади. Сўзнинг 
аҳамияти ўзўзидан умумлаштирувчи ҳисобланади ва шу муносабат 
билан ўзида нафақат нутқ бирлигини, балки тафаккур бирлигини ҳам 
намоён қилади. .Улар ай нан ўхшаш эмас ва маълум даражада бирбирига
боғлиқ бўлмаган ҳолда пайдо бўлади. Лекин боланинг руҳий 
ривожланиши жараёнида мураккаб, сифат жиҳатдан янги бирлик путқим 
тафаккур, нутқий фикрлаш фаолияти пайдо бўлади.
 
Фанлараро алоқалардан ф ойдаланиш ва нутқ 
ҳамда ундаги нуқсонларни ўрганувчи кўплаб 
мутахассислар (психологлар, не йропсихологлар, 
ие йроф изиологлар, тилшунослар, пе даго глар, 
турли 
ихтисосдаги 
врачлар 
ва 
бошқа 
кишилар)ни ҳамкорликда иш олиб боришга 
жалб этиш;
 
Назария 
соҳасидаги