Боб қадимги хитой солиқ тизими

Екстенсив тармоқлар бўйича тижорат йиллик солиғи жорий етилди. Олтин қазиб олиш ва еритиш-30%, мис-20%, бамбук чиқиб кетиш-10%: айрим саноат (кумуш қазиб олиш ва еритиш) учун, белгиланган ставкалари бошқалар учун, белгиланган еди.
Савдо солиғи ўртача фойда ҳажмидан 30% ставка бўйича ундирилиб, савдогарлар солиқни аввал ўтган ой учун тўлашлари, шундан сўнг жорий ойда савдо қилишга рухсат олишлари талаб қилинган. 1285-йилда йил учун солиқни ҳисоблаш тўғрисида қонун қабул қилинди ва тўловлар 15-апрелгача амалга оширилиши лозим. Шу билан бирга, операциялар учун штамп божи ҳам ундирилди.
Савдогар кемаси солиғи хорижий божхона тўловларининг шакли сифатида сақланиб қолди. Tender таклифлари маҳсулот ҳажмига қараб табақалаштирилган (кичик маҳсулотлар – маҳсулот ҳажмининг 20%, йирик маҳсулотлар-маҳсулот ҳажмининг 2/15 қисми). Бундан ташқари, кемада товарлар умумий ҳажмининг 30% миқдорида кема ҳақи ҳам ундирилган.
Юан сулоласи даврида 1-жадвалда кўрсатилган қўшимча солиқлар ва йиғимлар кўп бўлган.
Давлат молиясини бошқариш соҳасидаги асосий Кенгаш асосий Кенгаш бўлди ва ҳубу тизими ҳам сақланиб қолди, бу жуда кўп миқдорда яратилган ва улар турли масалалар учун масъул еди: шароб солиқлари, туз ва чой монополияси, ер солиғи, хазина ва хазина ва хазина ва бошқалар.
14-аср ўрталарига келиб Юан империяси батамом таназзулга юз тутди. Ҳокимият сиёсати Шимолий Хитойдаги шаҳар ва қишлоқлар ҳаётига ҳалокатли таъсир кўрсатди. Бундан ташқари, дарёларнинг сув тошқини, сариқ дарёнинг қирғоғидаги ўзгаришлар, бепоён текисликларнинг сув босиши каби табиий офатлар акрияни камайтириб, деҳқонларнинг ҳалокатга олиб келди. Шаҳар бозорлари бўшаб, ҳунармандчилик дўконлари ва дўконлари ёпиб қўйилди. Ғазначилик янги қоғоз пул бериш орқали табиий даромадларнинг камайишини қоплади, бу еса ўз навбатида ҳунармандлар, савдо компаниялари ва фойдаланувчиларни банкрот бўлишига олиб келди. Буларнинг барчаси деҳқонлар, тузчилар, шаҳарлар аҳолиси, кичик савдогарлар ва қуйи ҳукмрон табақа вакиллари билан қўшилиб кетган оммавий қўзғолонларга олиб келди. Ҳаракат Юан сулоласининг чет ел бўйинтуруғи ва ҳокимиятини ағдаришга қаратилган еди. 1368-йилда исёнчилар Пекинни егаллаб, уларнинг раҳбари Жу Юанжанг Нанкиндаги янги Минг сулоласи императори деб еълон қилинди. Бироқ, янги сулола мамлакатни тўлиқ қайтариб олиши учун яна 20 йил керак бўлди.

1^ Ли –узинлик олчов бирлиги 0,5 кмга тенг.

2^ Шэн – суюк ва куюк жисмлар учун хажм олчови 10 гэ - 1,04 л.

3^ Кайфын – провинциянинг Хэнань шахри