Битирув малакавий иш

Shaxsiy adaptiv salohiyat va uning mohiyati
4-7-бет
1.2.	ЁБИБДЎнинг Софт скиллс компетенциясини турлари	8-14-бет
II-боб	ЁБИБДЎнинг Софт скиллс компетенциясини ривожлвнтиришла инновацион таълим методлари
2.1.	Инновацион методларнинг Софт скиллс компетенцияларни шакллантиришдаги роли	15-18-бет
2.2.	Софт скиллс компетенцияларни шакллантиришда инновацион методларини қўллаш	19-24-бет
Хулоса		25-бет
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати		26-бет
Иловалар

КИРИШ
Bugungi kunda mutaxassislarni tayyorlash muammosi o'ta dolzarbdir. Zamonaviy talabalar olish orqali yuqori malakali tadbirlarga tayyorgarlik ko'rishmoqda oliy ma'lumot... Universitetning muhim vazifalaridan biri hozirgi bosqich - o'quv faoliyati samaradorligini oshirish. Universitet bitiruvchisini tayyorlash sifati uning "talaba-universitet" tizimiga kirishdan tortib to undan chiqishgacha bo'lgan barcha bosqichlarida belgilanadi. Shu munosabat bilan bitiruvchini tayyorlash sifatini ta'minlash uchun uning oliy o'quv yurti doirasida kasbiylashtirishning barcha bosqichlarida uning ta'lim faoliyati uchun tizimli psixologik yordam ko'rsatish zarur. Bunda talabaning universitetga moslashish bosqichi muhim rol o'ynaydi. Universitetda o'qishning boshlanishi yosh yigit hayotidagi eng muhim voqealardan biridir.
Hayotiy munosabatlarning tuzilishi qayta tiklanmoqda: ijtimoiy munosabatlar tizimidagi o'rni o'zgarib bormoqda, yangi vazifalar paydo bo'ladi. Universitetda o'qish jarayoni katta hissiy va intellektual stress va stress bilan bog'liq. Bunday ortiqcha yuklarning sabablari orasida tabiatni nomlash kerak ta'lim jarayoni universitetda katta ma'lumot oqimini, yangi turmush tarzini va boshqa omillarni o'zlashtirish zarurati. Universitetda o'qish davrida ta'lim sohasi talabaning ichki, sub'ektiv xususiyatlari va ijtimoiy muhit xususiyatlarining o'zaro ta'siri maydoniga aylanadi.
Ўзбекистон Республикаси инсон ҳуқуқлари ва эркинликларига риоя этилишини, жамиятнинг маънавий янгиланишини, ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётини шакллантиришни, жаҳон ҳамжамиятига қўшилишни таъминлайдиган демократик ҳуқуқий давлат ва очиқ фуқаролик жамияти қурмоқда.
Инсон, унинг ҳар томонлама уйғун камол топиши ва фаровонлиги, шахс манфаатларини рўёбга чиқаришнинг шароитларини ва таъсирчан механизмларини яратиш, эскирган тафаккур ва ижтимоий хулқ-атворнинг андозаларини ўзгартириш республикада амалга оширилаётган ислоҳотларнинг асосий мақсади ва ҳаракатлантирувчи кучидир. Халқнинг бой интеллектуал мероси ва умумбашарий қадриятлар асосида, замонавий маданият, иқтисодиёт, фан, техника ва технологияларнинг ютуқлари асосида профессионал таълим муассасаларида кадрларни мақсадли ва сифатли тайёрлашнинг мукаммал тизимини шакллантириш Ўзбекистон тараққиётининг муҳим шартидир.
Бу борада Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг сўзлари қуйидагича:
“Бугунги тез ўзгараётган замонда, барча соҳаларда ходимларнинг билим ва малакасини мунтазам ошириб бориш ҳал қилувчи масалага айланган бир пайтда педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизими бу талаблардан орқада қолмоқда. Профессионал таълим муассасаларида кадрларни мақсадли ва сифатли тайёрлаш миллий дастури «Таълим тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунининг қоидаларига мувофиқ ҳолда тайёрланган бўлиб, миллий тажрибанинг таҳлили ва таълим тизимидаги жаҳон миқёсидаги ютуқлар асосида тайёрланган ҳамда юксак умумий ва касб-ҳунар маданиятига, ижодий ва ижтимоий фаолликка, ижтимоий-сиёсий ҳаётда мустақил равишда мўлжални тўғри ола билиш

маҳоратига эга бўлган, истиқбол вазифаларини илгари суриш ва ҳал этишга қодир кадрларнинг янги авлодини шакллантиришга йўналтирилгандир.

Дастур профессионал таълим муассасаларида кадрларни мақсадли ва сифатли тайёрлаш миллий моделини рўёбга чиқаришни, ҳар томонлама камол топган, жамиятда турмушга мослашган, таълим ва касб-ҳунар дастурларини онгли равишда танлаш ва кейинчалик пухта ўзлаштириш учун ижтимоий-сиёсий, ҳуқуқий, психологик-педагогик ва бошқа тарздаги шароитларни яратишни, жамият, давлат ва оила олдида ўз жавобгарлигини ҳис этадиган фуқароларни тарбиялашни назарда тутади.
Профессионал таълим муассасаларида кадрларни мақсадли ва сифатли тайёрлаш тизимининг демократик ўзгаришлар ва бозор ислоҳотлари талабларига мувофиқ эмаслиги, ўқув жараёнининг моддий-техника ва ахборот базаси етарли эмаслиги, юқори малакали педагог кадрларнинг етишмаслиги, сифатли ўқувуслубий ва илмий адабиёт ҳамда дидактик материалларнинг камлиги, таълим тизими, фан ва ишлаб чиқариш ўртасида пухта ўзаро ҳамкорлик ва ўзаро фойдали интегратсиянинг йўқлиги профессионал таълим муассасаларида кадрларни мақсадли ва сифатли тайёрлашнинг мавжуд тизимидаги жиддий камчиликлар сирасига киради.
Таълим-тарбия ва ўқув жараёнларининг таркибини, босқичларини бир-бири билан узвий боғлаш, яъни узлуксиз таълим-тарбия тизимини ташкил қилиш муаммолари ҳал қилинган эмас. Амалдаги таълим тизими замонавий, тараққий топган демократик давлатлар талабларига жавоб бера олмаётир.
Мутахассислар тайёрлаш, таълим-тарбия тизими жамиятда бўлаётган ислоҳот, янгиланиш жараёнлари талаблари билан боғланмаган.
Таълим тизимидаги мавжуд умумтаълим ва касб-ҳунар дастурлари ўртасида узвийлик ва ворисликнинг йўқлиги сабабли таянч ва ўрта мактаб битирувчиларида касбга йўналтирилганлик ва меҳнат фаолияти кўникмалари
шаклланмай қолаяпти. Натижада йигит ва қизлар ўз қобилиятлари, истаклари, ижодий ва меҳнат мойилликларига монанд ҳаёт йўлини белгилаб олишда жиддий қийинчиликлар сезмоқдалар.
Ўқув жараёни билим даражаси ўртача бўлган ўқувчиларга мўлжалланган бўлиб, таълимнинг иқтидорли ёшлар билан якка тартибдаги ўқув дастурлари бўйича ишлаш каби механизмларидан яхши фойдаланилмаяпти, ўқув дастурлари мафкуравий сарқитлардан тўлиқ ҳоли бўлганича йўқ, уларда маънавият ва ахлоқ асосларини ўргатувчи, иқтисодий ҳуқуқий, эстетик билимларни берувчи фанларга етарлича ўрин берилмаяпти. Таълим тизимларидаги бундай муаммоларни барчамиз биргаликда ҳар бир раҳбар узини ислоҳ қилиш ва ўз устида ишлаш билан енгиб ўтишимиз мункун. Бу ислаҳотни инаватсион методлар билан биргаликда СОФТ СКИЛЛС“юмшоқ куникмалар” билан биргаликда амалга ошириш зарур. Инсон ва малакали кадрларни шакллантиришда энг самарали усул бу инсонни кунгил поклиги, муаммоларни ақлан юракка таяниб бажаришга ургатишда деб биламан. Сабаби муаммоли вазиятни тугри тахлил қилолмаслик ёки унга субектив қараш билан муаммо ҳал булиб қолмайди. Муаммони чуқур урганиб. Уни келиб чиқиш сабабини тугатиш керак. Бунинг учун эса СОФТ СКИЛЛСга асосланган КЕЙС методини тарғиб этиш ва шуу орқали кадрларни боошқариш асосий ва самарали йўл ҳисобланади.

1.