Biologik faol moddalar texnologiyasi

30-35 mln tonnani tashkil etadi.
BMT ma‘lumotiga ko‗ra 2050 yilga kelib o‗sib borayotgan axolining oziqovqat talabini 
qondirish uchun er sharining 3 tasi talab etiladi. 
Oqsil olishda mavjud usullarni intensifikatsiyalash:
- yangi qishloqho‗jaligi texnologiyalarini kiritish; 
-
yuqori miqdorda oqsil tutgan don mahsulotlarining yangi navlari yaratish; 
-
soya va er yong‗oqni ekish jadal amalga kiritimoqda, bunda iqlim va boshqa tabiat sharoitlari inobatga 
olinadi;
- membranali usullar yordamida ma‘lum suyuq chiqindilardan oqsillarni ajratib olish; 
- oqsil birikmalarini ishlab chiqarishni yangi noan‘anaviy usullari ishlab chiqish. 
Oqsil olishning yangi usullari
Oqsil olish uchun mikroorganizmlar ishtirokida o‗simlik va mineral xom ashyoni 
biokonversiya 
jarayonlarini 
qo‗llash mumkin. Quyida 
mikrorganizm va ularning fermentativ tizimlarini 
qo‗llagan xolda oqsil tutuvchi mahsulotlarni olishni texnologik rejimlarini ko‗rib chiqamiz. Mikrob 
sintezi yordamida oqsil olishda ma‘lum yutuqlarga erishilgan
27
.
Bu yo‗nalish 
bir xujayrali oqsil 
ishlab chiqarish deb nom oldi (SSP Single cell protein), chunki 
ushbu maqsadlar uchun qo‗llaniladigan ko‗pgina mikrorganizmlar ko‗p xujayrali murakkab 
organizmlardan farqli o‗laroq (o‗simlik yoki hayvonlar) bir hujayrali yoki mitseliyalar (ipsimon) 
ko‗rinishda o‗sadilar. 
Oqsil produtsentlari sifatida mikroorganizmlarning ustunliklari
-
mikroorganizmlar biomassani to‗plashning yuqori tezligiga egadirlar, bu tezlik o‗smlik va 
hayvonlarga qaraganda 
500–5000
martaga yuqoridir; 
-
mikrob xujayralari oqsilning juda yuqori miqdorini to‗plash hususiyatiga egadirlar (massasi 
bo‗yicha achitqilar 60% gacha, bakteriyalar 75% gacha); 
-
mikrobiologik ishlab chiqarishda mikroorganizmlarning yuqori spetsifikligi natijasida 
jarayonning ko‗p bosqichliligi kuzatilmaydi; 
- biosintez jarayoni yumshoq sharoitlarda olib boriladi, bunda harorat 30-45° S, rn 3-6 va bosim 0,1 
Mpa ga yaqin bo‗ladi; 
- oqsilga boy bo‗lgan biomassani mikrobiologik yo‗l bilan olish jarayoni qishloqxo‗jaligi 
mahsulotlari olish va oqsil olishni organik sintez bilan solishtirganda ancha engildir.
Hayvon oqsillari oldida mikrob oqsillarini ustunliklari quyidagilarda namoyon bo‗ladi: 
250 kg sigir va 250 g achitqilarning unumdorligi deyarli bir xildir.Bu vaqtda sigir kuniga 200 g 
dan massa qo‗shib borsa, shu vaqt ichida mikroblar 25 tonnagacha biomassani hosil qiladi (nazariy 
jixatdan va kultivatsiyalashning ideal sharoitlarida).