Biokimyo pmd

Glikoliz va glyukoneogenezning o‘zaro

bog‘liqligi  (Kori sikli)

Organizmning ayrim to‘qimalarida uglevod almashinuv jarayonlari

bir-birlari bilan bog‘liq holatda, ya’ni bir-birlarini to‘ldirib boradilar.

Masalan, muskul to‘qimasi faol ishlashi natijasida glikogen laktat

kislotasiga parchalanadi. Hosil bo‘lgan laktat qon bilan jigarga boradi va

glikoneogenez jarayoni natijasida glyukozaga aylanadi. So‘ng esa

glyukoza jigardan, qon orqali yana muskul to‘qimasiga kelib, ma’lum

miqdori glyukogenga aylansa, ma’lum miqdori energetik material sifatida

muskullarda parchalanadi va laktat hosil qilishi mumkin.

Bu to‘qimalararo (organlar) boshqarilish siklini Karl va Gerta Korilar

(er-xotin) ochgan bo‘lib, hozirda bu kashfiyot «Kori sikli» deb nomlanadi.

Bu ilmiy ishlari uchun ular Nobel mukofotiga sazovor bo‘lganlar (61-rasm).

So‘nggi ma’lumotlarga ko‘ra, «Kori sikli» anaerob organizmlarda

doimiy bo‘lib, inson organizmida juda kam ro‘y beradi. Chunki hosil

bo‘lgan laktatni asosiy miqdori muskul to‘qimasi (ish bajarmagan)

holatida oksidlanib, glyukoza va so‘ng glikogenga aylanadi.

61-rasm.  Korisikli sxemasi

---

216