Bino va inshootlar qurilishi

3-ilova 
Poydevorlar montaji.
Poydevorlar montaji binoning er osti qismini tiklash davrida, alohida potokda 
amalga oshiriladi. Xandaq ostining belgilari nivelir yordamida tekshirilib, poydevorlar o‗rni aniqlanadi va 
joyida qoziqlar yordamida belgilab qo‗yiladi. Montaj qilishdan avval poydevorlarga reja belgisi chizib chiqiladi. 
So‗ngra poydevorlarni kran yordamida ko‗tarib loyiha joyiga o‗rnatiladi. Bunda poydevorga chizilgan reja 
belgilari binoning taqsimlovchi o‗qlariga mos tushishi kerak. Montaj qilinayotgan poydevorlarning rejadagi 
o‗rni teodolit bilan, poydevorning balandlik belgisi nivelir bilan tekshirib boriladi. Stakansimon poydevorlar 
o‗qlarining taqsimlovchi, o‗qlarga nisbatan chetlanishi ko‗pi bilan ± 10 mm bo‗lishi, metall konstruksiyalar 
ostidagi anker boltli poydevorlarda esa ± 5 mm dan oshmasligi kerak.
 
Kichik guruhlarda ishlash koidalari 

Har kim o‗z o‗rtoqlarini tinglashi, hurmat bildirishi kerak. 

Har kim aktiv, birgalikda, berilgan topshiriqqa mas‘uliyat bilan qaragan holda ishlashi kerak. 

Har kim zarur holda yordam so‗rashi lozim. 

Har kim undan yordam so‗ralganda albatta yordam berishi kerak. 

Har kim guruh ishi natijasini baholashda ishtirok etishi shart. 

Har kim aniq tushunishi kerakki: 
- boshqalarga o‗rgatib o‗zimiz o‗rganamiz. 

---

4-ilova 
Ustunlar montaji.
Ustunlar montajiga kirishishdan avval poydevorning rejadagi o‗rni va balandlik belgilari 
geodezik tekshiruvdan o‗tkazilib, qabul qilingan bo‗lishi kerak. Montaj qilishdan avval ustunlarning o‗lchamlari 
tekshirilab chiqiladi va xar bir ustunga reja belgisi chiziladi. Og‗irligi 10 t gacha bo‗lgan ustunlar friksion 
tutqichlar, 10 t dan og‗ir bo‗lgan ustunlar esa ponali tutqichlar yordamida ko‗tariladi. Og‗ir ustunlarni 
ko‗tarishda aylantirish yoki sirpantirib aylantirish usullaridan foydalaniladi. Ustunlar o‗qlarning bino o‗qlariga 
mos kelishi ustun va poydevorlarga chizilgan reja belgilarini bir-biriga mos keltirish yo‗li bilan ta‘minlanadi. 
Ustun o‗qini binoning taqsimlovchi o‗qlariga mos keltirilgach, uning tikligi ikkita teodalit yordamida 
tekshiriladi. Bino proleti 12 m bo‗lsa montaj krani prolet o‗rtasidan xarakatlanadi va birdaniga ikki qatordagi 
ustunlar o‗rnatib ketiladi. Bino proleti 12 m dan ortiq bo‗lganda montaj krani prolet chetidan xarakatlanadi va 
xar bir o‗tishda bitta qator ustunlari o‗rnatib ketiladi. O‗rnatilgan ustunlarni vaqtinchalik maxkamlashda pona, 
ponasimon tiqin, tortqi va konduktorlardan foydalaniladi. Ustun balandligi 12 m dan 18 m gacha bo‗lganda 
ponaga qo‗shimcha ravishda 2 ta tortqi bilan maxkamlanadi. Ustun balandligi 18 m dan ortiq bo‗lganda kamida 
4 ta tortqi bilan vaqtinchalik maxkamlanishi kerak. Ustun va poydevorlar chokini beton qorishmasi bilan 
yaxlitlash ikki bosqichda bajariladi: dastlab ponaning ostki sathigacha; so‗ngra beton loyiha mustahkamligining
70% ini egallagach ponalar chiqarib tashlanadi va qolgan qismi betonlanadi. Temirbeton ustunlar yuqori 
qismining yo‗l qo‗yiladigan chetlanishi ± 10 mm ni, metall ustunlar uchun ± 5 mm ni tashkil etadi.