Baratov maxsudali naziralievich tijorat banklari investitsiya portfelini boshqarishni takomillashtirish

Birinchi bob bo’yicha xulosa

Jismoniy va yuridik shaxslarning bo’sh turgan pul mablag’larini jalb qilish va ularni o’z nomidan, to’lovlilik, muddatlilik, qaytib berish sharti asosida joylashtirish operatsiyalarini va boshqa bank faoliyati deb hisoblanadigan barcha operatsiyalarni bajaruvchi tijorat tashkilotiga tijorat banklari deyiladi va ular iqtisodiyotda investitsiyalarni harakatga keltiruvchi kuch hisoblanadi.

Banklarning iqtisodiyotdagi rolining asosiy jihatlaridan biri, jamiyatdagi vaqtinchalik bo’sh pul mablag’larini jamg’arish asosida ularni iqtisodiyotning tegishli tarmoqlariga qayta taqsimlashda namoyon bo’ladi. Iqtisodiyot tarmoqlarida ishlab chiqarish tsiklining turli – tumanligi (qishloq xo’jaligi, qayta ishlovchi korxonalar, qurilish sanoati va boshqalar) sababli, moliyaviy mablag’lar vaqtinchalik ishlab chiqarish jarayonidan chetlashtiriladi. Bu jarayonda bir tomondan bir guruh iqtisodiyot tarmoqlarida qo’shimcha moliyaviy mablag’larga nisbatan qo’shimcha ehtiyojni keltirib chiqarsa, iqtisodiyotning boshqa tarmoqlarida mablag’larning ishlab chiqarishdan chetlashishini keltirib chiqaradi. Bu ikki tomonning iqtisodiy manfaatlarini birlashtiruvchi moliyaviy tashkilot sifatida banklar maydonga chiqadi.

Tijorat banklari investitsiya portfelini boshqarishda rejalashtirish menejmentning asosiy funksiyasi hisoblanadi va buni ko’p yillik amaliy tajribalar ham tasdiqlaydi. O’z navbatida, rejalashtirish zarur ishlarning bajarilishini, texnologiyalar, materiallar, uskunalar sotib olishni, qurilish-montaj ishlarining bajarilishini, ob’ektni ekspluatatsiyaga topshirish va boshqalarni nazarda tutadi.

Tijorat banklari investitsiya portfelini boshqarishning funksional jihati boshqarishdagi muammolarning umumiy jihatini aks ettiradi va boshqarishning (boshqarish faoliyati turlarini) asosiy funksiyalarini ko’rib chiqishni ko’zda tutadi: tahlil qilish; rejalashtirish; tashkil etish; nazorat qilish; tartibga solish.