Bandlik va ishsizlik. Ularning darajalari va turlari reja: Bandlik Ishsizlik va uning turlari. Ishsizlikdarajasi

Bandlik va ishsizlik. Ularning darajalari va turlari
REJA:
1. Bandlik
2. Ishsizlik va uning turlari. Ishsizlikdarajasi
3. Mehnat bozorini
ng tarkibiy tashkil etuvchilari
Mehnat bozori, bandlik, ishsizlik
Aholining ish bilan bandligini ta`minlash davlat ijtimoiy-itisodiy siyosatining ustivor yo`nalishlaridan hisoblanadi. Bu bejiz emas, chunki ish bilan bandlik aholi turmush darajasini yuksaltirishning asosiy omili bo`lib olmay, balki uning sog`lom turmush tarzini tashkil ilishning sharti hamdir.
1. Bandlik
Mamlakatimizda bozor itisodiyotiga o`tish bilan aholining bandlik darajasini bir muncha oshirish imkoniyatlari yaratildi.Rivojlangan mamlakatlar tajribasi shu narsadan dalolat bermodaki, mehnat munosabatlarida aholining o`zi istagan sohada bandligi yuori adrlanadi. Chunki aynan shunday bo`lgandagina inson yuori samaradorlik va sifat bilan mehnat iladi. Bozor itisodiyoti aholi bandligi muammosini to`la-to`kis hal eta olmaydi, ishsizlik muammosi hamisha salanib oladi.Bu bozor itisodiyotining qonunidir.
Mehnatga layoatli aholini asosan 2 xil toifaga ajratish mumkin. Birinchi toifaga mehnat bozori orali yollanib ishlovchilar kirsa, ikkinchi toifaga o`zini-o`zi ish bilan band ila oladigan odamlar - uy xo`jaligida ish bilan band bo`lganlar, yakka tartibda mehnat faoliyati bilan shug`ullanuvchi ishbilarmonlar, fermerlar, biznesmenlar, immatli og`ozlar, omonatlardan foyda oluvchilar va boshalarni kiritish mumkin.

• Mehnatga layoatli bo’lib, ishlashni xohlagan, lekin ish bilan ta‘minlanmaganlar ishsizlar deyiladi.

2. Ishsizlik va uning turlari. Ishsizlikdarajasi
Namoyon bo’lish xususiyati va vujudga kelish sabablariga ko’ra ishsizlikni uyidagi turlari mavjud:
1) friktsion;
2) tarkibiy;
3) tsiklik;
4) institutsional;
5) texnologik;
6) regional;
7) yashirin;
8) turg’un ishsizlikdir.