Bajardi: Toshtemirov Suhrob Shokirovich 2-kurs talabasi Ilmiy rahbar

Tartibga solish vositalari- Mehnat bozori mexanizmini eng muhim tarkibiy qismlari hisoblanadi. Biz tartibga solish vositalari sifatida davlat mehnat bozorini tartibga solishda foydalanadigan iqtisodiy tizim elementlari yoki elementlar jamlanmasini tushunamiz. Mehnat bozorini tartibga solish vositalari, asosan, davlat qoʼldadir. Mehnat bozorini tartibga solishning asosiy vositalari sifatida xodimlar eng kam ish haqini tartibga solish, byudjet-soliq yoʼli bilan tartibga solish, davlat daromad va harajatlari hamda fuqarolar daromadlarini tartibga solish, davlat dasturlari xizmat qiladi.
Byudjet-soliq yoʼli-Davlatning mehnat bozoriga taʼsir koʼrsatish vositalaridan biri.Ushbu usul mehnat bozori subʼektlari faoliyatiga taʼsir koʼrsatishda keng qoʼllaniladi. Davlatning soliqlar yordamida tartibga solishida soliq tizimini tanlash, soliq stavkalari, shuningdek, soliq imtiyozlari turlari va miqdorlari hal qiluvchi rol oʼynaydi. Davlat tomonidan tartibga solishda soliq mehnat bozorida davlat harajatlarini moliyalashtirishning asosiy manbai hamda tartibga solish vositasi hisoblanadi. Shu sababli davlat byudjet organlarining vazifasi birgina soliq olinadigan manbalarni soliqqa tortishgina emas, balki mehnat bozori subʼektlariga taʼsir koʼrsatishning nozik mexanizmini yaratish hamdir. Soliq yukini iqtisodiy faollikni ragʼbatlantirish omili sifatida kamaytirish oʼz chegaralariga egadir.
Tarkib topgan byudjet harajatlari darajasini saqlab turish zarurati sharoitida soliq yukini kamaytirish byudjet taqchilligining ortishini anglatadi. Davlatning mehnat bozorini tartibga solish vositasi sifatida byudjetning xoʼjalik maqsadlariga ajratilgan harajatlaridan ham foydalaniladi. Ular korxonalarga ishlab chiqarish quvvatlarini oshirish maqsadida kreditlar ajratish va subsidiyalar berish shakllarida namoyon boʼladi. Mazkur vositadan, asosan, iqtisodiyotning davlat sektorida foydalaniladi, chunki davlat kapitali qoʼyilmalari bevosita shu sektorga yoʼnaltiriladi. Bozor konʼyukturasi yomonlashib, kapital qo`yilmalar quyilmalar kamaygan sharoitda davlat sektoriga investisiyalarni koʼpaytirish mumkin. Shu tariqa davlat ishlab chiqarish hajmining kamayishi hamda ishsizlik darajasining oshishini bartaraf etishga samarali taʼsir koʼrsata oladi.