Baholash ishi va investitsiyalar” kafedrasi “baholash ishi” fanidan kurs ishi mavzu: Ko’chmas mulk qiymatini baholashning axborot va hisobotlar tizimi

2-rasm. Ko’chmas mulk bozorining funksional-tuzilmaviy modeli²

Ko‘chmas mulk bozorining aniq segmentlari mulkdan foydalanish, joylashuv, keladigan daromad potensiali, ijarachilarning odatiy xarakteristikalari, investitsion motivasiya va ko‘chmas mulkni almashtirish jarayonida tan olingan boshqa belgilar bilan ifodalanadi.O‘z o‘rnida, ko‘chmas mulk bozorlari turli ijtimoiy, iqtisodiy, davlat va iqtisodiy xarakterlarni ko‘rsatadi.

2. Ko’chmas mulk obyekti qiymatini baholashda axborotlarni yig’ish va tahlil qilish.

Baholash maqsadiga va baholash obyektining xususiyatlariga qarab, baholovchi boshlang’ich axborot ro’yxatini kengaytirishi yoki baholashni amalga oshirish jarayonida kerakli axborotni talab qilib olishi mumkin.

10-sonli Mulkni baholash milliy standartida ko’chmas mulk qiymatini baholashda axborotlar manbayi sifatida quyidagilar belgilab qo’yilgan:

• buyurtmachi yoki o’zga vakolatli shaxs tomonidan taqdim etiladigan boshlang’ich axborot;

• baholovchi baholash obyektini ko’zdan kechirish jarayonida hamda baholash obyekti mulkdori va undan foydalanuvchilar bilan suhbatlashish natijalariga ko’ra olgan axborot;

• uchinchi shaxslar va tashkilotlardan olingan, shuningdek, ommaviy axborot vositalari va internet tarmog’ida e’lon qilingan axborot.

• boshlang’ich axborot quyidagilarni o’z ichiga olishi lozim:

• ko’chmas mulkka bo’lgan huquqlarni va u bilan tuzilgan bitimlarni davlat ro’yxatidan o’tkazish to’g’risidagi guvohnomani;

• yer uchastkasidan foydalanish huquqini tasdiqlovchi hujjatni;

• hokimiyat organlarining yer uchastkasini berish (ajratish) to’g’risidagi qarorini;

• binolar va inshootlarga doir kadastr hujjatlarini;

• baholash obyektiga boshqa shaxslarning huquqlarini yuklashlar (baholash obyektiga bo’lgan huquqlarga nisbatan cheklashlar) mavjudligi haqidagi ma’lumotlarni o’z ichiga olgan hujjatlarni;

•