B. S. Usmanov konservalash texnologiyasi asoslari

 
Baliqdan konservalar ishlab chiqarish 
Baliqni qayta sanoati ichida baliq konservalari ishlab chiqarish zavodlari 
yaxshi mexanizmlashgan va ulardan ishlab chiqarish unumdorligi yuqori mahsulot 
ishlab chiqarish uchun faqat baliq mahsulotlari emas, balki dengiz xom 
ashyosidan ham foydalaniladi. Bu esa assortimentini kengaytirishga imkon beradi. 
Ishlab chiqarishdagi kamchiliklarga yuqori energiya sarfini va idish ishlab 
chiqarish uchun chiqimlarni kiritish mumkin (Chunki baliq konservasi idishlari 
qayta ishlatilmaydi). Bugungi idishlar tan narxini kamaytirish ustida ish olib 
borilmoqda. Baliq konservalarini klassifikatsion bo‗lishda ishlov berish usuli yoki 
uning tarkibi xisobga olinadi. Ishlab chiqarish uslubiga qarab natural yog‗da 

---

152 
qovurilgan, blanshirovka qilingan, farshli va kombinirlanganlarga bo‗lish mumkin. 
Mahsulot tarkibiga qarab ajratishda variantlar ko‗p bo‗lib unga turli sabzavot, 
qayla va souslar qo‗shish mumkin. Baliq konservalarining alohida assortimentiga 
baltika kilkasi, salaka, paryushka va shirotalarni kiritish mumkin. Bugungi kunda 
baliq konservasi assortimentini 800 dan ortiq bo‗ladi. Baliq konservasi ishlab 
chiqarish turli qo‗shimcha va souslar tayyorlashda unda qo‗llaniladigan xom ashyo 
texnik talablarga javob berishi kerak.
Suv
- 
baliq konservasi ishlab chiqarishda qo‗llaniladigan suv standart
talablariga javob berishi zarur. Undagi noorganik elementlar, mikroorganizmlar va 
bakteriyalar standart ko‗rsatkichdan ortiq bo‗lmasligi kerak.
Yog‘
- 
konserva ishlab chiqarishda qovurish yoki qaylalarni tayyorlashda 
ishlatiladi. Buning uchun kungaboqar, paxta yog‗i ishlatiladi. Qayla tayyorlash 
uchun - zaytun va araxes, makkajo‗xori va kungaboqar yog‗i qo‗llaniladi. Ishlab 
chiqarish uchun qo‗llaniladigan yog‗ standart talablarga javob berishi zarur.
Ishlatiladigan yog‗larni sovuq xonalar va yopiq idishlarda saqlanadi. 
Omborxonalardan sexga beriladigan yog‗ istemoldan ortiq bo‗lmasligi kerak. 
Ishlatishdan oldin unga dastlabki ishlov beriladi. Qovurish uchun mo‗ljallangan 
yog‗ni 140-160 ᵒC qizdirib ko‗pik hosil bo‗lishi to‗la tugagungacha davom 
ettiriladi. Agar yog‗ni quyish uchun mo‗ljalangan bo‗lsa, zig‗ir, zaytun yog‗larini 
75 ᵒC gacha qizdiriladi. Qolganlarini 120 ᵒC gacha 30 daqiqa qizdiriladi. Bu 
qizdirishda yog‗lar 2 % yo‗qotadi, bazi bir konserva mahsulotlari ishlab 
chiqarishda yog‗ni ishlab chiqarish aromatizatsiya qilinib unga qizil, achchiq, 
shirin qalampir, tomat pastasi, ziravor ekstraktida dudlash suyuqligida ushlab 
turiladi. Dudlashdan so‗ng yog‗ni filtrlab quyish uchun ishlatiladi.