Азотнинг табиатда айланиши

Normal microflora (mikrobiota)

Vaqtinchalik mikroflora

9.Микроорганизмларнинг ҳўжайин ҳужайрасига кириш йўллари

• 
  Mikroorganizmlar quyidagi yo’llar bilan xo’jayn orgaanizmiga kiradi:
  
• 
  Shilliq qavatlar
  
• 
  Teri orqali
  
• 
  Parenteral yo'l
  
• 
  Deyarli barcha patogenlar o'zlarining kirish portalida xo’jayin to'qimalarga biriktirish uchun ba'zi vositalarga ega. Patogenlarning ko'pchiligi uchun bu biriktirma, aderans (yoki yopishish) deb ataladi, patogenlikning zaruriy bosqichidir. Ligandlar - Glikoprotein va lipoprotein; Xo’jayin hujayrasidagi retseptorlar – uglevodlardir.
  

10.Қандай қилиб патоген бактериялар ҳўжайин организ ҳимоя тизимида ўтади?
Kapsula-ba’zi bakteriyalar faqatgina kapsula bo’lgandagina xo’jayin organizmiga kiradi va uni zararlaydi. Masalan, Streptococcus pneumoniae faqat kapsula hosil qilganda pnevmaniya kasalligiga sabab bo’ladi. Kapsulasiz holatda esa pnevmaniyaga sabab bo’lmaydi. Yana ba’zi bir guruh bakteriyalari esa kapsula mavjud bo’lmaganda ham patogenlik namoyon qiladi. Masalan, Klebsiella pneumoniae. Shunday qilib kapsula bakteriyalarning virulentligiga katta ta’sir qiladi. Biroq bu bakteriyalarning virulentligi faqat kapsulaga bog’liq degan manoni anglatmaydi.

• 
  Hujayra devoiri komponentllari – ba’zi bakteriyalar hujayra devoir tarkibida bakteriyaning virulentligini ta’minlaydigan komponentlar uchraydi. Masalan, Streptococcus pyogenes hujayra devoir tarkibida issiqqa va kislotalarga chidamli bo’lgan M oqsillarni sintez qilinadi. Bu oqsillar hujayra devorlarida va pililarida uchraydi. Bu bakteriyaning xo’jayin epiteliyalhujayralariga bog’lanishiga va oqqon tanachalari tomonidan fagasitozga uchrashiga qarshi vosita bo’laoladi. Bu oqsil bakteriyaga ho’jayin hujayrasi bilan bog’lanishiga yordam beradi.
  
•