Axmedov bekzod

g) Tomir urishi (puls) 

Qon tomirlari devorining ritmik ravishda to’lqinlanib turishiga  tomir urishi, 

ya’ni puls deyiladi. 

Arteriya  qon  tomirlari  devorining  to’lqinlanishi  arterial  puls,  vena  qon 

tomirlari devorining to’lqinlanishi vena pulsi deyiladi. 

Arterial  puls  -  bu  yurakning  chap  qorinchasi  qisqarganda  undagi  qonning 

aortaga va undan esa arteriya tomirlariga yuqori bosim ostida chiqarilishi natijasida 

ular  devorining  tebranishidan  hosil  bo’ladi.  Yurak  daqiqasiga  necha  marta 

qisqarsa, arteriya impulsining soni ham shuncha bo’ladi. Tinch holatda katta odam 

pulsining soni bir daqiqada 70-72 marta bo’ladi. Bolalarda yurakning qisqarishi va 

pulsning soni kattalarnikiga nisbatan ko’proq bo’ladi. Bir yoshlik bolada puls soni 

bir  daqiqada  1  10  ta,  5  yoshda-90  ta,  10  yoshda-80  ta,  16  yoshda  kattalarnikiga 

tenglashadi.  

 

 

 

3-rasm. Pulsning sanash usuli. Qon bosimi o ’lchash usuli 

 

4-rasm. Arteriya (I), vena (II) va kapillyarlardan (III) qon oqishi.