Аудит” фанидан курс иши

Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda moliyaviy faoliyat bo‘yicha
xarajatlarga quyidagilar kiradi:
- O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan belgilangan
hisob stavkalari darajasida va ulardan ortiqcha olingan qisqa muddatli
hamda uzoq muddatli kreditlar bo‘yicha, shu jumladan, to‘lov muddati
o‘tgan va uzaytirilgan ssudalar bo‘yicha to‘lovlar.
- Mulkni uzoq muddatli ijaraga olish (lizing) bo‘yicha foizlarni
to‘lash xarajatlari.
- Chet el valutasi bilan muomalalar bo‘yicha salbiy kurs tafovutlaridan zararlar.
- Sarflangan (qimmatli qog‘ozlarga, sho‘ba korxonalarga va hokazolarga) mablag‘larni qayta baholashdan ko‘rilgan zararlar.
- O‘z qimmatli qog‘ozlarini chiqarish va tarqatish bilan bog‘liq
xarajatlar.
- Moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa xarajatlar, shu jumladan,
salbiy diskont.
Moliyaviy faoliyatdan olingan natija korxona faoliyat natijaviyligining alohida hisob qatori sifatida tarkiblanadi va tahlil etiladi.
Moliyaviy faoliyatdan olingan foyda va zararlar korxonaning fond
bozori, moliya bozoridagi faoliyatidan keladigan natijalarni o‘z ichiga
oladi. Moliyaviy faoliyatdan olinadigan daromadlar qatori «Mahsulot
(ish va xizmat)lar tannarxiga kiritiladigan xarajatlar, mahsulot (ish va
xizmat)larni ishlab chiqarish va sotish xarajatlari tarkibi va moliyaviy
natijalarning shakllanish tartibi to‘g‘risida»gi Nizomga muvofiq tarkiblanadi. Moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlarning korxonalarning
jami hisob foydasi tarkibidagi salmog‘i so‘nggi yillarda bir qadar o‘sib
bormoqda. Moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar qatoriga
quyidagilarni kiritish mumkin. Masalan, boshqa korxonalar foaoliyatida
hissali qatnashishdan olingan daromadlar, valuta mablag‘larining kurs
o‘zgarishidan olingan daromadlar, boshqa korxonalarga, sho‘ba va
qo‘shma korxonalarga berilgan qarzlar bo‘yicha olingan daromadlar,
foizlar bo‘yicha olingan va to‘langan daromadlar, aksiyalar bo‘yicha
olingan dividendlar summasi.
Tahlilda ularning rejaga va o‘tgan yillarga nisbatan mutlaq va nisbiy
o‘zgarishlariga baho beriladi hamda uning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi
omillar o‘rganiladi.
Ta’sir etuvchi omillar har bir tarkib qator bo‘yicha alohida va
umumiy asosda o‘rganiladi.