Asosiy fondlar tushunchasi, mohiyati va mazmuni

Amortizatsiya stavkasi - bu, qoida tariqasida, balans qiymatining foizi sifatida ifodalangan, ma'lum bir turdagi asosiy vositalar uchun ma'lum bir vaqt uchun amortizatsiya ajratmalarining belgilangan miqdori.
Asosiy vositalarning tarkibi - bu asosiy vositalarning to'liq qiymatini tashkil etuvchi moddiy va moddiy elementlar.
Asosiy fondlarning passiv qismi ishlab chiqarish uchun sharoit yaratadi, lekin ishlab chiqarish quvvati miqdoriga ham, haqiqiy ishlab chiqarish hajmiga ham bevosita ta’sir qilmaydi.
Asosiy vositalarning iqtisodiy bahosi asosiy vositalar natura va pul ko'rinishida baholanadi va hisobga olinadi.
Fond samaradorligi - bu ko’rsatkich asosiy fondlar­ning o’rtacha yillik qiymatining bir so’miga to’g’ri keladigan ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini ko’rsatadi.
Fond sig’imi - fondning samaradorligiga teskari ko’rsatkich bo’lib, bu ko’rsatkich 1 so’mlik yalpi mahsulot hajmiga to’g’ri keladigan asosiy ishlab chiqarish fondlari summasini bildiradi.
Asosiy fondlardan foydalanish samaradorligi ekstensiv, intensiv va integral ko’rsatkichlar orqali aniqlanadi.
Asosiy fondlarning ekstensiv bandlik ko’rsatkichi ulardan vaqt bo’yicha foydalanish darajasini ko’rsatadi.
Asosiy fondlarning intensiv bandlik ko’rsatkichi asosiy fondlardan quvvati bo’yicha foydalanishni ko’rsatadi.
Asosiy fondlarning integral bandligining ko’rsatkichi bu ekstensiv va intensiv bandlik ko’rsatkichlarining ko’paytmasiga teng bo’ladi.
Asosiy fondlarning smenalik koeffitsientini oshirish samaradorlikni oshirishning eng muhim rezervi hisoblanadi.
Asosiy fondlarni rejalashtirish va ulardan foydalanish amaliyotida ma’lum korxona yoki tarmoq uskunalaridan foydalanishni ifodalaydigan boshqa ko’rsatkichlardan ham foydalaniladi.
Mehnatning fondlar bilan ta’minlanganlik darajasi bir yilda ishlab chiqarishda band bo’lgan bir xodimga yoki korxonaning bir ishchisi hisobiga to’g’ri keladigan ishlab chiqarish asosiy fondlarining qiymatini ko’rsatadi.
Asosiy fondlarning yemirilish koeffitsienti ularning yemirilish qiymatining dastlabki qiymatiga nisbati orqali aniqlanadi.