Hisob-kitob qilish, ulardan foydalanishning samaradorligini



Download 24,52 Kb.
bet1/6
Sana01.07.2021
Hajmi24,52 Kb.
#106394
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
asosiy fondlar


10.4.  Asosiy fondlardan foydalanish ko‘rsatkichlari
Asosiy  fondlarni  takror  ishlab  chiqarish,  rejalashtirish, 
hisob-kitob  qilish,  ulardan  foydalanishning  samaradorligini 
ifodalash  uchun  juda  ko ‘p  ko‘rsatkichlar  kerak  bo ‘ladi.  Ularni 
bir necha guruhlarga b o ‘lish mumkin:
asosiy  ishlab  chiqarish  fondlarining  qiymatini  ifodalovchi 
k o ‘rsatkkchlar;
ulardan  foydalanish  darajasini,  ularning  samaradorligini 
ifodalovchi k o ‘rsatkichlar;
ishlab  chiqarish 
fondi  bilan  qurollantirish 
darajasini 
ifodalovchi  k o ‘rsatkichlar;
-  integral ko ‘rsatkichlar.
Bu 
k o ‘rsatkichlar 
tizimida 
ayniqsa, 
fond 
qaytimi 
ko‘rsatkichi  va  fondorentabellik  ko ‘rsatkichi  alohida  o ‘rin 
egallaydi.
185

Fond  qaytimi  bir  so" ml i к  asosiy  fond  ishtirokida  qancha 


mahsulot  ishlab  chiqarish  mumkinligini  ifodalaydi  va  quyidagi 
formula  yordamida hisoblanadi:
Fk 
O/Fas,
Bu  yerda:  Fk -  fond qaytimi  (so‘m hisobida);
Q -  ishlab chiqarilgan mahsulot qiymati  (so‘m hisobida);
Fas -  asosiy fondlarning o ‘rtacha  yillik qiymati.
Fond  sig‘imi  fond  qaytimiga  teskari  ko ‘rsatkich  b o ‘lib,  m a’- 
lum  miqdordagi  mahsulot  ishlab  chiqarish  uchun  qancha  asosiy 
fond kerakligini  ifodalaydi  va  quyidagi  formula  asosida  hisobla­
nadi:
Fs  = Fas/Q
Mehnatning  fond  bilan  ta’minlanganligi  har  bir  ishlovchi 
hisobiga  qanchadan  asosiy  vositalar to ‘g"ri  kelishini  bildiradi  va 
u quyidagi formula bilan  ifodalanadi:
Fbt  = Fas/Xym,
Bu  yerda:  Xym  -   xodimlarning  yillik  o ‘rtacha  miqdori 
(kishi hisobida).
Asosiy  fondlardan  foydalanishni  ifodalaydigan  k o ‘rsatkich- 
lardan  yana  biri  jihozlardan  foydalanish  ko‘rsatkichlaridir.  U 
jihozlardan  ekstensiv  va  intensiv  foydalanish  koeffisiyentlarini 
o ‘z  ichiga oladi:
a)  ekstensiv  foydalanish  koeffisiyenti  (Ke).  U  jihozlam ing 
rejali  ish  vaqti  fondida  (Tjr)  haqiqiy  ishlagan  vaqti  (Tjx) 
darajasini  ko'rsatadi:
Ke =  Tjx/ Tjr,
b)  intensiv  foydalanish  koeffisiyenti  (Kin).  U  jihozlam ing 
minimum mahsulot ishlab  chiqarishi  mumkin  bo'lgan  miqdoriga
186

(Mch) nisbatan haqiqiy ishlab  chiqargan  mahsulot miqdori  (Mx) 


darajasini  ko‘rsatadi:
K in  -  M x/M m .

Download 24,52 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish