Ashyoshunosligi

marblit deb ataluvclii 
shisha-marmar 
xillarini olish mumkin. Marblit va uning boshqa xillari bino 
devorlarini bezashda, polni qoplashda, bino yoiaklari va katta 
xonalarining devorlarini zararli muhitdan saqlashda ishlatiladi.
Shisha 
profilit 
hozirgi kunda qurilishda pardozlash ishlarida 
ko'plab ishlatilib keünmoqda. Ular shveller, tavr, yarim aylana va 
shu kabi profillarda ishlab chiqariladi. Uzunligi 7 metrgacha, eni 
500 mm gacha bo‘ladi. 1 metr uzunlikdagi shisha profilitiar og‘irhgi 
4 dan 9 kg gacha bo‘lishi mumkin.
10.9. Issiqllkni kam ©‘tkazadigan ko‘p kovakïi sfeisha
Tshlab chiqarish texnologiyasi bo£yicha 
gaz yoki ko‘pik 
shishalar 
ishlab chiqariladi. Undagi bir tartibda joylashgan yumaloq 
kovakchalarning diametri 0,1—5 mm bo'lib, ular o‘zaro yupqa 
shisha devor bilan ajralgan.
Ko‘pik-shisha yengil serg‘ovak ashyo. Bunda shisha kukuni 
ko‘pik hosil qiluvchi bilan aralashtiriladi va qoliplarga joylanadi. 
Keyin quritiladi va eritish uchun maxsus pechlarga yuboriladi. 
Eritish harorati 650—700°C. Ko‘pik hosil qiluvchi sifatida sovun, 
bentonit tuprog‘i va h.k. lar ishlatiladi.
226

---

Serg‘ovak gaz-shisha olish uchun 
.liisha chiqindilarini obdan tuyib, unga 
gaz hosil qiluvcM qo‘shilmalar (koks, 
ohaktosh, m am ar va boshqalar) qo‘shi- 
lib qolipga joylanadi va 600—850°C 
haroratda eritiladi.
Bunda shisha bo ‘tqasining hajmi 
kengayib qolípni to £ldiradi va suyuq 
holatga o ‘tayolgan shisha eritmasida 
qo‘shilrnalar gaz hosil qiladi va qotish 
jarayonida buyumda mayda kovakchalar 
paydo b o ‘ladi. Bu esa buyum ning 
zichligini, issiqlik o ‘tkazuvchanligini kamaytiradi.
Ko‘p kovakh shishalaming g‘ovakligi 85—95%, zichligi 140 
dan 500 kg/m3 gacha, issiqlik o£tkazuvchanlik koeffitsiyenti 0,006 
dan 0,125 Vt/m°C gacha, siqilishdagi mustahkamligi esa 0,08—5 
MPa gacha boladi 
(10.3-jadval).