Arxitekturaviy kompozitsiya asoslari

5-kIauzura.
RANGLI KONTRASTDAN IBORAT 
K O M PO ZITSIY A
Kompozitsiya tekislikdabajariladi. Qiyinroq boMganligi uchun hajm da 
bajarish tavsiya etilmaydi. Bo‘yov orqali tuziladi. Rangli chiziqlardan va 
shakllardan foydalaniladi. Applikatsiya ham qo‘llash mumkin.
6-klauzuro.
H A JM IY KONTRAST
Kontrast tashkil qilish uchun penoplast, yog‘och va boshqa hajmiy 
ashyolar olinadi. Qisqa vaqt ichida qattiq qog‘oz yoki kartonni bukib g‘ovakli 
shakllar hosil qilish mumkin. Maketga turli ashyolar ishlatilsa, ularni rang 
jihatidan muvofiqlashtirish (mos keltirish) masalasi hal etilishi lozim.
7-klauzura.
CHEGARAVIY KONTRAST
Aksari mazkur mavzudagi kom pozitsiya qiyinroq hal etilishi bilan bir- 
galikda sam arali, ta ’sirchan chiqadi. Q iyoslanadigan u n su rlar sonini 
ko‘paytirmaslik tavsiya etiladi.
1-vazifa.
KONTRAST M UNOSABATDA BO ‘LGAN 
UNSURLARDAN IBORAT KO M POZITSIY A
Vazifa uch bosqichda bajariladi:
1. Maketda qarama-qarshi juftliklardan birortasi tanlanadi:
a) katta - kichik;
b) baland - past;
d) qorong‘i - yorug‘;
e) vertikal - gorizontal;
0 tekis - notekis (g‘adir - budur);
2. Kontrast kuchaytiriladi, asos sifatida olingan oldingi qaram a-qarshi 
jufllikka qo‘shimcha qarama - qarshilik kiritiladi:
a) vertikal - gorizontal;
b) qorong‘i - yorug1;
d) qora - oq;
e) yengil - og‘ir va h.k.
Vazifa uchun kerakli narsalar. planshet, penoplast, qog‘oz, karton (rangli 
bo‘lishi ham mumkin) va h.k.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

2-vazifa
. KONTRAST, NYUANS MUNOSABATIDA B O ‘LGAN 
UNSURLARDAN IBORAT KOM POZITSIYA
Vazifa bajarish uch bosqichdan iborat:
a) keskinlik asosida tuslanish kiritilgan holda frontal, hajmiy va fazoviy 
(xohish bo ‘yicha) kom pozitsiya yasaladi;
b) kompozitsiyaning asosiy unsuri topiladi va unga kompozitsiyaning 
ikkinchi darajali unsurlari b o ‘ysundiriladi;
d) kompozitsiyaning yaxlitligi ta ’minlanadi.