Ҳаракатли ўйинлар

36. «Карнайми, сурнай?» ўйини
Ўйин майдончада ёеи залда ўтказилади. Ўйинчилар қўл ушлашиб бир қаторга сафланиб турадилар. Ўйинчилардан битта сотувчи ва битта харидор сайланади. Онабоши сафнинг бошида туради.
Харидор сотувчининг олдига келиб: «Манна шу отинг учун нима истайсан: карнайми, сурнай?» - деб сўрайди. Сотувчи «Бу отим учун карнай?» дейди. Шу сўзлар айтиб бўлинганидан кейин ўйинчилар доира бўйлаб юра бошлайдилар. Сафнинг боши ва охирида турган ўйинчилар қўлларини занжир қилиб туришади. Қолган ўйинчилар уларнинг қўли тагидан ўта бошлайдилар. Юриб туриб карнай, сурнай ёки дўмбира овозига, яъни қайси асбобнинг номи айтилган бўлса, шу асбобнинг овозига тақлид қиладилар. Танланган ўйинчи бошқа томонга қараб туради, уни харидор «уй»ига (махсус белгиланган жойга) олиб кетади, қайтиб келгандан сўнг ўйинни яна давом эттирилади. Уйга олиб бориб, қўйилган ўйинчилар маълум топшириқни бажаришлари, масалан, тез айтишни ўрганиб туришлари, топишмоқ, ребус топишлари ва ўйинчилар олдига қайтиш учун ҳаракат қилишлари керак. Лекин қайтишда улар бир қатор тўсиқларни енгишлари лозим, масалан, шартли қилиб белгилаб қўйилган ариқдан, кўприкдан ўтишлари тўпни нишонга ирғитишлари лозим. Тўсиқлардан ўта олмаган ўйинчи «уй»да қолади. Ҳамма ўйинчилар қайтиб келганларидан сўнг катта байрам бўлади. Болалар қўшиқ айтадилар, рақсга тушадилар. Бирданига иккита музика асбобининг номини айтиш мумкин.
37. «Канвертни топ» ўйини
Машғулот бошланишдан олдин ўқитувчи майдонинг (залнинг) маълум ерига (масалан, гимнастик нарвонча, ходача ваш у кабилар баландроқларга) конверт қўйиб қўяди. Конферт ичида, шу конвертни топган кишига қарата қуйидаги сўзлар ёзилган бўлади: «Диққат! Биттадан бўлиб колоннага сафланинг!» деган командани Бер, сўнг ўзинг ўқитувчининг орқасига бориб тур.
Ўқитувчи майдончага чиққан ўқувчиларга майдончанинг бир чеккасида улар учун конверт қўйилганини, уни топиш кераклигини айтади. Конвертни топган ўқувчи «Конверт топилди!» деб маълум қилиши ва уни очиб, ичида ёзилган буйруқни бажариши керак. Қолган ўйинчилар ҳам конвертнинг топилганини эшитгач, қимирламасдан (худди «замри» командаси берилгандек) командани кутиб туришлари керак.
Сўнг ҳаммалари командани товуш чиқармай, тез ва аниқ бажарадилар.
Ўйинни такрорлаш, колонна, доира ҳосил қилишни ўргатиш лозим.