Аплв1тот1 Jill. V b tk kaffTAlv grant bulalari

ografiya olimi quyidagilarni aytib berishni lozim ko'rdi.

21. 
    ham Robert singari Kara-Tetening o'ldirilishi natijasida yerliklar o‘rtasida yuz bergan sarosimadan foydalanib, padan chiqib oladi. Lekin uning Robértchalik baxti kelmaydi: olim boshqa bir maori-lar qishlog'iga borib qoladi. Bu yerdagilarning bosh-lig‘i baland bo‘yli, aqlli ekani basharasidan ko‘rinib turgan, saviyasi o‘z jangchilaridan ancha yuksak bir kishi edi. U ingliz tilida yaxshigina gapirar ekan, geo­ grafiya olimini «shongui» qilib, ya’ni burnining uchi-ni Paganelning burniga tekkizib tabriklaydi.
    

Paganel dastlab o'zining asirlikdami yo ozodlikda ekanini ajrata olmaydi, lekin ko‘p o‘tmay, boshliq-ning undan sira orqada qolmay, ketidan yurganini ko‘rib, o‘zining asir ekanini tushunadi.
X ixi, ya’ni «Quyosh nuri» deb ataladigan bu boshliq uncha zolim emas edi. Aftidan, geografiya oli-mining ko‘zoynagi bilan uzun durbini uni qabila bosh-lig‘i nazarida juda yuqori ko‘tarib yuborgan edi, shuning uchun Xixi olimni o'ziga bog‘lab olmoqchi bo‘ladi, bog‘langanda ham faqat yaxshi muomala bi­ lan emas, balki pishiq formium arqon bilan ham bog'lab qo‘yadi.
Shu tarzda uzundan-uzoq uch kun o‘tdi. Shu uch kun ichida sizga yaxshi munosabatda bo'ldilarmi, de-gan savolga u: «Ham yaxshi, ham yomon muomala qildilar» deb javob berdi. Qisqasi, u ham asirlikda kun kechirgan-u, bechora do‘stlaridan ahvolining yaxshiligi uni shoshilinch o‘lim jazosi kutmagani bo‘lgan.
Baxtidan bo‘lib, bir kun kechasi olim arqonni tishi bilan uzib, qochib ketishga muyassar bo'ladi. U Kara-Teteni Maunganamu cho‘qqisiga ko'mishganini uzoq-dan ko‘rgan bo‘lib, cho‘qqiga boshliq ko‘milishi bilan o‘sha toqqa tabú joriy qilinganini yaxshi bilardi. Paganel o‘z do‘stlari asirlikda bo‘lgan yerdan ketish-ni istamay, tábu joriy qilingan tog'da jon asrashga qaror qiladi. Olim bu xavfli ishning uddasidan chiqa-di. Kecha kechasi u Kara-Tetening qabriga yetib kela-di-da, bu yerda «kuch-quwat yig‘ib», biror baxtli tasodif do‘stlarimni ozod qilmasmikan, deb kuta boshlaydi.