|
O‘yin yetakchi faoliyat turi.
Barcha ta’lim muassasalarida zamonaviy ilg‘or ta’lim-tarbiya usullari, pedagogik va axborot-kommunikatsion texnologiyalarni amaliyotga keng joriy qilish dolzarb vazifalardan hisoblanadi. Buning uchun ta’lim muassasasida innovatsion faoliyatni joriy qilish va uni amaliyotda keng tatbiq etish talab qilinadi.
Maktabgacha ta’lim muassasasining “Bolajon” tayanch dasturi ana shu maqsadni ifodalagan holda, unda mashg‘ulotlarni interfaol usullar, ilg‘or pedagogik va axborot kommunikatsion texnologiyalarni amalda qo‘llab olib borish ko‘zda tutilgan.
Maktabgacha yoshdagi bolalarning yetakchi faoliyati o‘yin hisoblanadi. O‘yin faoliyati bolalarning jismoniy va ruhiy rivojlanishi uchun birdan bir vositadir.
Bolaning tabiatiga mos tushuvchi o‘yinlar o‘quv-tarbiyaviy jarayonni harakatga keltiruvchi kuchga aylanishi mumkin.
O‘yin bolani g‘alabaga erishishda qiziqishini oshiradi va unda kuchli motivatsiya hosil qilish imkoniyatiga ega. Shuningdek,
o‘yin orqali bolada tezkor harakat qilish, chaqqonlik, topqirlikka, topshiriqlarni aniq, tez, vaqtida bajarish qonun-qoidalariga rioya qilish ko‘nikmalari shakllanadi.
Uning faolligi, bilimga bo‘lgan ishtiyoqini oshadi hamda axloqiy sifatlar: o‘zaro hamkorlik, ijodkorlik, bir-biriga qayg‘urish va o‘zaro hurmat kabilar rivojlanadi. Ayniqsa, ularda tashqi dunyoni tasavvur etish, erkin fikr yuritish, emotsional faollik va o‘zaro muloqotga kirishuvchanlik vujudga keladi.
O‘yin orqali bolalar tevarak-atrof, turli predmetlar haqida bilimga ega bo‘ladilar.
O‘yin faoliyati kichkintoylarda yaxshi xislatlarni hosil qilish asosida jamoaviy hayotiy faoliyatni shakllantiradi, mustaqillikni, boshqalarni mehnat sharoitida qo‘llab-quvvatlashni o‘rgatadi.
O‘yinlar turli xil bo‘ladi: didaktik, ta’limiy, milliy, harakatli, so‘z o‘yinlari, voqeaband, sujetli-rolli o‘yinlar.
Didaktik o‘yinlar – ta’limiy xarakterga ega bo‘lib, bolalarning bilimini mustahkamlash, kengaytirish, ularni umumlashtirishga, tizimga solishga yordam beradi.
O‘yin bolani o‘ylashga, topqirlikka, ziyraklikka, mantiqiy fikr yuritishga o‘rgatadi. Shu asosda o‘z “men”ining shakllanishiga yordam beradi.
Ensiklopedik lug‘atda qayd etilishicha, o‘yin mahsuliy faoliyat bo‘lib, uning motivi natijalarda emas, aksincha jarayonning o‘zida namoyon bo‘ladi. Bu jarayon o‘ynovchilarga rohat bag‘ishlaydi, undan tomoshabin zavq-shavq oladi. Shu sababli ham ta’limiy jarayonning samarali kechishida muhim rol o‘ynaydi.
O‘yin organizmda ortiqcha energiyadan xalos bo‘lish, charchash va kuchni foydali holda ishlatish, ayrim holatlarda uni tiklashga ham yordam beradi.
Shunday ekan, o‘quvchini o‘yindan mahrum etish unga ruhan ta’sir etib, salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. MTMda tabiat qo‘ynida o‘tkaziladigan harakatli o‘yinlar bolalarning tevarak-atrof hamda o‘simliklar nomlari bilan yaqindan tanishish imkoniyatini beradi.
O‘yinlar bolalar uchun hayotga, kelajakdagi voqea-hodisalarga o‘ziga xos tayyorgarlik maktabi hisoblanadi. Ular bolalarni nafakat jisman, balki aqlan o’stirib, ongini boyitadi, bolalar hayolotini uygotadi, xotirasini charxlab, irodani mustahkamlaydi. O‘yinlar jarayonida bola deyarli bilimlarni egallaydi, shaxs kamolotidagi zarur malakani oshiradi.
“Mevalar va barglar” o‘yini.
O‘yinning didaktik vazifasi: Bir o‘simlikka tegishli qismlarni tanlash.
O‘yinning borishi:
Bolalar ikki guruhga bo‘linadilar. Birinchi guruhdagilarga barg (“shoxcha”lar), ikkinchi guruhdagilarga mevalar tarqatiladi. Mevalar, o‘z “shoxcha”laringizni topinglar!” deyilgandan so‘ng, har kim o‘z juftini qidiradi, ya’ni juftdagi ikki bola qo‘lidagi narsalar bir o‘simlikka tegishli bo‘ladigan holda turib olishlari kerak.
O‘yin to‘g‘ri yoki noto‘g‘ri o‘ynalganda “sehrli darvoza”da tekshiriladi (o‘qituvchi jarayonni kuzatib boradi). Bunda juftliklar topshiriqni xato bajargan bo‘lsa, “Sehrli darvoza” yopiladi, ya’ni ko‘tarib turilgan qo‘llar pastga tushiriladi. O‘yin takrorlanganda, bolalar qo‘llaridagi barglar va mevalarni almashtiradilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
