Amea folklor institutu

Karanlık mezar içinde,
Doğdum bir özlemim kalmadı.
[A5730] Kara mezarda girdi canım,
Annem oldu mihribanım,
Yedi sülalesi dermanım,
Gördüm bir özlemim kalmadı.

(Saluk Reyhan Gökben, 2008: 486-488)
Qeyd etdiyimiz leksik-semantik paralel türkmən şerində də müşahidə olunmaqdadır. Ana bətni “garaňky jaý” (qaranlıq yer) təyini söz birləşməsi və ya metonomiyası ilə ifadə olunur:

Ýatardyň garaňky jaýda,
Ne Gün göründi ne Aý-da,
On dört gün bile dört aýda,
Hak emr etdi, jana geldiň.
Tərcüməsi:
Yatardın qaranlıq yerdə,
Nə gün göründü, nə ay da,
On dörd gün ilə dörd ayda,
Haqq əmr etdi, cana gəldin.

Bədən üzvləri adlarının semantik sistemi: Vücudnamələrdə təbii ki, xüsusilə də giriş və sonluq hissələrində bədən üzvlərinin adları da tez-tez çəkilməkdədir. “Bədən üzvləri adları arasında fonomorfoloji ümumilikdən savayı, semantik bağlılıq da vardır. Bu həmin sözlərin bir-biri ilə semantik əlaqələrə girməsində özünü göstərir.” (Cəfərov, 1984: 53) Vücudnamələrdə daha çox ana bətni, ana qarnı və ya ana rəhmi, damar, sümük, barmaq, əl-ayaq sözləri və bunların ümumiləşdirici sözü kimi – bədən sözündən istifadə olunur:
Ana rahmine düşmüş bir köpüktür,
Kırk günden sonra damarlar dizilir,
Parmaklar eller ayaklar seçilir,
Dokuz ay on üç günde meydana gelir.
…Seksen yaşında saçı sakalı ağarır,
Seksen beşinde bedenleri sökülür..
(Gökçeoğlu, 2000: 83-84)
Diqqət etsək, şerin ilk bəndində insanın anatomik quruluşunun yaranmasından, bədən üzvlərinin formalaşmasından bəhs edilir, səksən yaşa çatdıqda isə artıq fizioloji baxımdan bədən öz funksiyasını itirir və ölümə yaxınlaşır. Eyni semantik paralelliyi başqa bir vücudnamədə də görürük:

İnsanların temsilini söyleyim,

Akar göz bulanır sellere benzer.