Amaliy topshiriq: 1 mavzu: tuproq kesmasini olish usullari (chuqurcha, yarim chuqur, asosiy chuqur) Ishning maqsadi va vazifasi

Amaliy topshiriq: 19
MAVZU: LANDSHAFT VA LANDSHAFT XARITALARI
TAVSIFI


Ishning maqsadi va vazifasi:
Talabalar bilan landshaft, uni yuzaga keltiruvchi omillar va jarayonlar, morfologik elementlari, landshaftlarning ichki tuzilishini tahlil qilish


Kerakli qurollar va jihozlar. O‘zbekiston landshaft haritasi, jadvallar.


Uslubiy ko‘rsatmalar

Landshaft - Land-yer, shaft-manzara so‘zlaridan iborat bo‘lib, yer manzarasi, biror hudud tabiati manzarasi ma‘nosini bildiradi. Yer yuzining turli joylari tabiat manzarasiga ko‘ra bir-biridan farq qiladi.

Go‘yo quroq ko‘rpa, quroq dasturxonga o‘xshaydi. Bu ―ko‘rpa‖ butun yer yuzini o‘rab olgan. Yer yuzidagi barcha landshaftlar bir biri bilan tutashib, landshaft qobig‘ini hosil qiladi.
Landshaft deb, landshaft qobig‘i komponentlarining ichki munosabati, o‘zaro aloqalari va muvozanatiga ko‘ra boshqa joylardagidan farq qiluvchi tabiiy hududiy komplekslarga aytiladi.
Landshaft qobig‘i komponentlari tog‘ jinslari, rel‘ef, iqlim, yer usti va yer osti suvlari, tuproq, o‘simlik va hayvonot dunyosidan iborat.
Landshaft ana shu komponentlarning bir biri bilan bog‘langan, o‘zaro ta‘sir etib turuvchi bir butun majmuadan iborat.
Landshaftlar quyidagi xususiyatlarga ega:
1. Landshaftlar landshaft qobig‘ining bir qismi.
2. Har bir landshaft boshqalardan farq qiluvchi o‘ziga xos belgilarga ega.
3. Har bir landshaft yon atrofidagi landshaftlar bilan ham, butun landshaft qobig‘i bilan ham bog‘langan va o‘zaro aloqa qilib turadi. Aloqa va tahsirlar suv, shamol, hayvonlar vositasida amalga oshadi.
4. Landshaftlar o‘zaro bog‘liq bo‘lgan qismlardan – tabiat komponentlaridan tuzilgan.
5. Landshaftlarning o‘zi ham hududiy tipologik komplekslaridan – joy, makon (urochishche) va fatsiyalardan tuzilgan.
Landshaftlar ham barcha katta-kichik geotizimlar kabi agregat holati nisbatan bir xil bo‘lgan moddiy qismlar - komponentlardan tashkil topgandir. Landshaftning komponentlari deganda asosan uning tarkibiy qismlari, ya‘ni tog‘ jinslari, havo, suvlar, o‘simlik va hayvonoti tushuniladi.