Amaliy topshiriq: 1 mavzu: tuproq kesmasini olish usullari (chuqurcha, yarim chuqur, asosiy chuqur) Ishning maqsadi va vazifasi

Uslubiy ko‘rsatmalar
Xarita termini grekcha chartes so`zidan olinib, xat yozish uchun ishlatiladigan papirus qog`ozining bir varag`i degan ma’noni anglatadi.
Bazi manbalarda xarita- yer yuzasini tekislikdagi kichraytirilgan tasviri deb yuritilib kelingan. Lekin bu tarif hozirgi vaqtdagi xarita tushunchasiga to`g`ri kelmay qoladi. Chunki bu ta’rif bo`yicha fotosuratlarni ham, rassomlarning joyni tasvirlab chizgan rasmini ham xarita deb tushunish mumkin. Undan tashqari, bu ta’rif xaritaning oldiga qo`ygan vazifasini ham chegaralab qo`yadi. Xozirgi vaqtda nashr qilingan xaritalarda tabiiy va iqtisodiy elementlar xar xil mazmunda tasvirlanmoqda (masalan, havoning harorati va bosimi, yog`in-sochin miqdori, shamollar, aholining milliy tarkibi, zichligi, sanoat turlari va xokazo).
Tuproqshunoslikda xaritalardan: tuproq xaritasi, bonitirovka xaritasi, iqlim xaritasi, xaritogrammalardan: sho`rlanish xaritogrammasi, agrokimyoviy xaritogrammalar, gumus bilan ta’minlanganlik xaritogrammasidan keng foydalaniladi.
Tuproq xaritasini chizish va analiz qilish uchun daladan namunalar olinadi. Xo`jaliklarda yerlardan to`g`ri va samarali foydalanish tuproq xaritalari, tuproq va agrokimyoviy xaritagrammalari asoosida olib borilishi lozim.
Tuproq xaritasi-ma’lum territoriya (xo`jalik, tuman, viloyat kabi) tuproq qoplamini ma’lum masshtabda kichraytirilgan xolda qog`ozga aks ettirish demakdir.
Tuproqni xaritalashning asosiy vazifasi yer yuzasining ma’lum maydonini xaritasini tuzishdan, tuproq va tuproq hosil qilish sharoitlarini o`zaro bog`liqligini o`rganishdan, tuproq tiplari tipchalari va xillarini tarqalish qonuniyatlarini ochib berishdan iborat. Tuproqni xaritalashning asosiy usuli V.V.Dokuchaev tomonidan ishlab chiqilgan tuproq geografiyasi usulidir. Tuproqni tabiatda va laboratoriya sharoitida birgalikda o`rganish tuproq hosil bo`lishi, rivojlanishi, tarqalishi va unumdorligini aniqlash kabi juda murakkab masalalarni xal etishga yordam beradi.

Amaliy topshiriq: 12