Amaliy mashg`ulot№1. Mavzu: Ishlab chiqarishda ish kuni xronometraji,mehnatning og`irligi va keskinligi(zo`riqish) ni baholashni o`rganish

Ishning og`irligi jismoniy mehnat xarakteristikasi hisoblanadi.
Ishning tangligi (zo`riqish) esa aqliy mehnatni xarakterlaydi.U axborot yuklamasi kattaligi bilan xarakterlanadi.
Mehnat xavfsizligi-bu bir qator ijtimoiy iqtisodiy,tashkiliy,texnik,sanitar-gigienik, davolash-profilaktik chora-tadbirlarning amaldagi qonuniy me’yoriy hujjatlarga mos keluvchi,ishchini mehnat qilish jarayonida xavfsizligini ish qobiliyatini va salomatligini saqlashga qaratilgan chora-tadbirlar tizimidir.
Ish sharoiti-ishchi mehnat qilishi uchun yaratilgan ishlab chiqarish va mehnat jarayoni omillari majmui.
Mehnat sharoiti-bu mehnat jarayonida kishi sog`lig`iga va ish qobiliyatiga ta`sir qiluvchi ishlab chiqarish va mehnat jarayoni omillari yig`indisidir.
Mehnat sharoiti quyidagi to`rt sinfga bo`linadi:
1-sinf-eng maqbul (komfort) mehnat sharoiti. Bunda organizmning minimal zo`riqishida maksimal ish unumdorligiga erishiladi.
Bu sinf faqat mikroiqlim kattaliklari va mehnat jarayonida omillar uchun shartli ravishda aholiga noxush ta`sir qilmaydigan,yo`l qo`ysa bo`ladigan chegaradagi qiymatlari komfort sharoit deb qabul qilingan.
2-sinf-yo`l qo`ysa bo`ladigan mehnat sharoiti. Bunda muhit va ish jarayoni omillari sathi ish joylari uchun belgilangan sanitariya me`yorlaridan oshmaydi. Bunda ish jarayonida organizmda bo`lishi mumkin bo`lgan funktsional o`zgarishlar dam olish yoki kelasi smenaga ishga tushguncha tiklanadi va ishchining sog`lig`iga va nasliga yaqin va uzoq kelajakda noxush ta`sir qilmaydi.
Komfort va yo`l qo`ysa bo`ladigan mehnat sharoitlari xavfsizdir.
3-sinf-zararli mehnat sharoiti.Bunda odam organizmi va
zurriyotiga noxush ta`sir ko`rsatadigan va gigienik me`yorlardan katta bo`lgan ishlab chiqarish omillari mavjud bo`ladi.Zararliligi bo`yicha ushbu sinf omillari to`rt darajaga bo`linadi (2-rasm):
1-daraja(3.1).Organizmda tiklanishi mumkin bo`lgan funktsional o`zgarishlarni keltirib chiqaradi;