Amaliy mashg`ulot№1. Mavzu: Ishlab chiqarishda ish kuni xronometraji,mehnatning og`irligi va keskinligi(zo`riqish) ni baholashni o`rganish

Tashqi muhitning harorati yuqori bo’lgan holatlarda aksincha holatdagi ko’rinish yuzaga keladi:bunda odam terisida joylashgan qon tomirlarning kengayishi yuzaga kelib,natijada esa qonning harkatlanish tezligi ortadi va tanadan atrof muhitga issiqlik uzatilishi miqdori ortishi kuzatiladi.
Ishlash muhitida ishlab chiqarish inshooti ichki qismida mavjud bo’lgan mikro iqlimning doimiy tarzdagi me`yoriy ko’rsatkichlarining o’zgarishlari,ya`ni harorati ortib ketishi yoki harorati pasayib ketish holatlari ushbu muhitda ishlayotgan odam organizmiga quyidagi ko’rinishdagi salbiy ta`sirlar oqibatlarini keltirib chiqaradi:
Haroratning ortib ketishi natijasida–odam tanasida ter ajralishi kuchayishi, pul`s urishi va nafas olish sekinlashishi, keskin holsizlanish,bosh aylanishi, qaltirashlarning yuzaga kelishi,birmuncha og’ir holatlarda esa–odam organizmining issiqlik urishi hodisasi amalga oshishi kuzatiladi.
Mavjud me`yoriy xujjatlar bo’yicha ishlab chiqarish inshootlarida mikroiqlim ko’rsatkichlarining ruxsat etilgan va me`yoriy(optimal)ko’rsatkichlari qiymatlari keltirilgan.
Optimal mikroiqlim sharoitlari–uzoq vaqt davomida ish faolitiyada odam organzmiga tizimli tarzda ta`sir ko’rsatuvchi ishlab chiqarish inshootlari ichki mikro iqlimining organizm me`yoriy funksional va issiqlik almashinuvi holatlarini termoregulyasiya zo’riqish mexanizmlarisiz ta`minlay olishini ifodalaydi.Bu ko’rinishdagi holat odam organizmi uchun ishlash davomida qulay holatdagi issiqlik almashinuvini xis qilish imkoni beradi va bu esa ishchilarning mehnat qobiliyatining yuqori darajada bo’lishiga olib keladi.
Ruxsat etilgan sharoitlar–ishlab chiqarish inshootlarida mavjud bo’lgan shunday mikro iqlim ko’rsatkichlarini ifodalaydiki,bunda ushbu sharoitlarning odam organizmiga uzoq vaqt davomida tizimli tarzda ta`sirida organizmda keskin tarzdagi me`yoriy funksional o’zgarishlarni keltirib chiqarmaydigan,organizmda zo’riqishli termoregulyasiya mexanizmlarini talab qilmaydigan,ya`ni odam organizmning fiziologik imkoniyatlari darajasidan chiqib ketmaydigan ta`sirlar tushiniladi. Bunday sharoitlarda mehnat qilayotgan odam organizmida jarohatlanishlar yoki sog’liqning buzilish holatlari kuzatilmaydi,biroq qisman holatlarda ishchilarning o’zini yomon xis qilishlari va mehnat qobiliyatining biroz susayishi kuzatilishi mumkin.