Amaliy mashg`ulot№1. Mavzu: Ishlab chiqarishda ish kuni xronometraji,mehnatning og`irligi va keskinligi(zo`riqish) ni baholashni o`rganish

Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlikni hisobga olish kartasi

• 
  Familiya,ismi,sharifi
  
• 
  SHaxsiy karta raqami
  
• 
  Tabel raqami
  
• 
  YOshi
  
• 
  Jinsi
  
• 
  Uy manzili
  
• 
  Sex
  
• 
  Kasbi
  
• 
  Lavozimi
  
• 
  Ushbu korxonada mehnat faoliyatini boshlagan muddati
  
• 
  Ushbu sexda mehnat faoliyatini boshlagan muddati
  

“Yil bo‘yi ishlagan ishchilarga,yil bo‘yi ishlagan(1 yanvardan 31 dekabrgacha)shaxslar kiritiladi.Bu kontingent xodimlar bo‘limining materiallari bo‘yicha aniqlanadi.“Yil bo‘yi”ishlagan ishchilar kasallanishining tahlili ishchilarning ishga kelib ketishi dinamikasini bartaraf etadi.U kasbini, ish stajini, mehnat sharoitlarining xususiyatlarini va boshqalarni hisobga olgan holda o‘tkazilishi mumkin.Kasbiy sharoitlar ta’sirini to‘liq aniqlash uchun 3-5 yil orasidagi kasallanishni tahlil etish yaxshiroq bo‘lib,kuzatuvlar sonining ko‘p bo‘lishiga va yuqori statistik aniqlikga erishish imkonini beradi.Bu ko‘rsatkichlarda bir yillik kasallanish ko‘rsatkichlariga qaraganda tasodifiy omillarning kamroq aks etadi.
20-jadval

Kas. var. №	Ishdan ozod etish		Mehnatga qobiliyat-sizlik kalendar kunlari soni	Kas. var qaysi muassasa tomoni-dan berildi	Ishdan vaqtincha ozod bo‘lishiga asos bo‘lgan kasallik-ning yakuniy tashxisi	Kasallik birinchi marta aniqlan-gan		Kasal-lik-ning nomenklatu-ra bo‘yicha shifri
	..dan kun oy	..gacha kun oy				SHu yil-da	Av-val-gi yil-lar-da

Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik(VMQ)ko‘rsatkichlari turlichadir.16-VN hisobot shakli bo‘yicha kasallnish tahlil etilganda ko‘pincha 100 ishchiga to‘g‘ri keluvchi kasallangan shaxslar hodisasi va yo‘qotilgan kunlar ko‘rsatkichlari qo‘llaniladi (-jadval).

21-jadvalVMQ. bilan kasallanish ko‘rsatkichlarini aniqlash usuli

Ko‘rsatkich	Hisoblash usuli
1. Kasallangan shaxslar	Kasallangan shaxslar soni *100
2. Hodisalar	Hodisalar soni*100
3. Kunlar	Mehnatga qobiliyatsizlik kunlar soni*100
4. Davomiylik	Mehnatga qobiliyatsizlik hodisalar soni
5. Taqsimlanish-nisbiy ulush (ekstensiv ko‘rsatkich)	Kasallik hodisalari (kunlari) soni*100

Kasallangan shaxslar va VMQlik kasallanish ko‘rsatkichlari chastotasi eng ma’lumotli bo‘lib, kasallanish darajasini ko‘rsatadi.Kasallikning dinamikasi va uning darajasining o‘zgarishi(kvartal,oy,yil)hisobga olib tahlil etilganda mehnat sharoitlarining ta’siri belgilanishi mumkin.Lekin bu narsa kasallanishni chuqur tahlil qilganda eng aniqroq topilishi mumkin.Bunda ancha ko‘proq asosiy ko‘rsatkichlardan foydalaniladi(20 ta gacha).