Amaliy mashg`ulot№1. Mavzu: Ishlab chiqarishda ish kuni xronometraji,mehnatning og`irligi va keskinligi(zo`riqish) ni baholashni o`rganish

YORITILISH LOYIHASINING SANITARIYA EKSPERTIZASI.
Mehnat gigienasi vrachi o‘zining ish faoliyatida yoritilish loyihalarining sanitariya baholash ishlari amaldagi sanitariya nazoratiga oid qonun va qoidalarga asosan olib boriladi.
Loyihalarning sanitariya ekspertizasi jarayonida gigienik ahamiyatga ega bo‘lgan masalalar hal etiladi. Talabalar bu masalalrni echish usullari va tartibi yoritish loyihalarini ekspertiza etish orqali o‘zlashtiradilar. Berilgan loyihalar maxsus o‘quv topshiriqlarni ro‘yxati berilgan. Undagi ko‘pchilik topshiriqlarning bajarish usullari va ulardagi javoblar yuqorida keltirilgan.
Loyihalarning texnologik ekspertiza qilishda birinchi navbatda ko‘ritilayotgan loyihadagi texnologik jarayon o‘rganilishi lozim,bu esa loyihaning tushuntirish xati qismida keltirilgan.So‘ngra bajarilayotgan ish uchun amaldagi me’yorlar keltirilgan hujjat(QMQ 2.01.05-98)bo‘yicha yoritilganlik me’yori topiladi.
Me’yor quyidagi ma’lumotlar asosida aniqlanadi:

• 
  ko‘z bilan farq qilinishi lozim bo‘ladigan eng kichik detal o‘lchami (mm);
  
• 
  ish bajarilayotgan detal yorug‘lik qaytarish koeffitsientlari orasidagi farq (kontrast).
  

So‘ngra loyihadagi sun’iy yorug‘lik manbalari to‘g‘ri tanlanganligi aniqlanadi.
Sun’iy yorug‘lik manbalari quyidagilardan iborat:

• 
  cho‘g‘ma chiroqlar;
  
• 
  lyuminessent chiroqlar;
  
• 
  past bosimli lyuminessent;
  
• 
  yuqori bosimli lyuminessent;
  
• 
  ksenonlik.
  

Ma’lumki yorug‘lik keltiradigan sun’iy manbalarni tanlash bajariladigan ishning tavsifiga ish sharoitiga va xonaning katta-kichikligiga bog‘liq,chug‘ma chiroq juda kam aniqlikdagi ishlarda ranglar ajratish talab qilinmaydigan ishlarda qo‘llaniladi.
Lyuminessent chiroqlari esa aniq ishlar bajarilganda ranglarni to‘g‘ri ajratish talab qilinadigan ishlarda(mas;to‘qimachilik,tikish-bichish ishlari,bosmaxonalar korxonalari va boshqa) qo‘llaniladi.SHularni hisobga olib loyihadagi yorug‘lik manbalari to‘g‘ri tanlanganligiga baho beriladi.